Mammografia (łac. mamma ‘sutek; pierś’) - radiologiczna metoda diagnostyczna polegająca na rentgenograficznym badaniu piersi kobiecych w celu wykrycia zmian nowotworowych lub stanów zapalnych. Wykrywa wczesne zmiany i nawet te. które nie dają się wyczuć podczas badania palpacyjncgo, wielkości 2-3 mm.
Metoda ta polega na uwidocznieniu sutka (gruczołu mlecznego) na specjalnych filmach dzięki kasetom z foliami wzmacniającymi, zawierającymi sole pierwiastków ziem rzadkich. W trakcie badania każda pierś umieszczana jest na małej podstawce i dociskana plastykową płytką od góry oraz boku, co pozwala uzyskać po dwa obrazy dla każdego sutka. Stosowany ucisk nie należy do przyjemnych, lecz trwa on tylko kilka sekund. Powstałe w ten sposób obrazy są następnie analizowane przez lekarza radiologa. Niekiedy aby wyjaśnić wątpliwości radiolog zleca wykonanie dodatkowego zdjęcia zrobionego pod innym katem lub powiększonego. Może być także wskazana ocena pewnych fragmentów piersi za pomocą badania USG. Najczęściej badanie ultrasonograficzne ma za zadanie stwierdzenie czy guzek ma charakter płynowy (torbiel - zmiana łagodna), czy tkankowy.
•Wskazania do wykonania mammografii.
•Badanie profilaktyczne u kobiet po 35 roku życia (do 50 roku życia co dwa lata, a po wyżej 50 lat co roku).
•Ból sutka,
♦Podejrzenie procesu złośliwego,
•Podejrzenie procesu łagodnego, w celu dokładniejszej diagnostyki,
•Przed honnonoterapią, np. leczenie zastępcze w okresie menopauzy,
♦Wyciek z brodawki sutkowej,
♦Zlokalizowanie zmian przed planowaną operacją,
• Kontrola skuteczności leczenia operacyjnego, chemioterapii i radioterapii.
•Warunkiem prawidłowej inteipretacji otrzymanych zdjęć jest przejrzysta struktura sutka. W ciągu całego życia kobiety struktura piersi ulega zmianom. W młodości pizewaźa tkanka gruczołowa, kolagen i włókna elastyczne. Powodują one, źc konsystencja sutka jest gęsta, co uniemożliwia prawidłową interpretację wyniku badania mammograficznego. Dlatego u kobiet poniżej 35 roku życia ze względu na budowę piersi, które mają obfitą tkankę gruczołową raczej nie wykonuje się mammografu, a zalecanym badaniem jest ultrasonografia. Mammografia natomiast jest badaniem z wyboru u kobiet po 35 roku życia, których piersi w większej części zbudowane są z tkanki tłuszczowej. Im więcej tkanki tłuszczowej tym ocena mammografii jest łatwiejsza. Należy jednak zaznaczyć, że czasem dana patologia lepiej uwidacznia się w badaniu mammograficznym (mikrozwapnienia), a czasem w USG (torbiele), dlatego bez względu na wiek w zależności od budowy piersi u części badanych kobiet lepsza jest ultrasonografia, (pierś gruczołowa) a u części mammografia (pierś tłuszczowa). W przypadku niejednoznacznej zmiany w badaniu ultrasonograficznym zwykle lekarz radiolog zaleca ocenę w badaniu mammograficznym. Podobnie się dzieje w sytuacji odwrotnej, gdy do końca nie można określić charakteru zmiany w badaniu mammograficznym, wykonuje się USG. Często oba te badania wzajemnie się uzupełniają. W pewnych przypadkach dopiero suma informacji z obu tych badań może dostarczyć odpowiedzi. Z tego względu jeśli istnieje taka potizeba wykonuje się oba badania.