77780

Unia ma podmiotowość prawno międzynarodowa w szczególności prawo do zawierania umów międzynarodowych (iustractatum). prawo legacji (iuslegationis - czyli prawo wysyłania i przyjmowania przedstawicieli dyplomatycznych państw trzecich), prawo przystępowania do org. międzynarodowych oraz zdolność procesową. Unia ma także podmiotowość prawną w rozumieniu prawa krajowego państw członkowskich, ma zdolność prawną i zdolność do czynności prawnych o najszerszym zakresie przyznawaną przez ustawodawstwo krajowe osobom prawnym. Unia może także nabywać i zbywać mienie ruchome i nieruchome oraz stawać przed sądem. W tym celu reprezentowana jest głownie przez komisje europejską oraz inne instytucje unijne w ramach ich autonomii administracyjnej. Samodzielność jako organizacja międzynarodowa zachowuje dalej Euroatom.

3. Próby klasyfikacji UE w kategoriach państwa

3.1. Uwarunkowania polityczne i prawne.

W czasie debaty nad przyszłością pojawiły się tendencje do klasyfikowania UE w kategoriach państwowych. Pojawiły się dwa kierunki, zwolenników procesu integracji widzący model rozwoju jako federacyjny, oraz sceptycy co do procesu integracji podający modeł związku państw (konfederacyjny). Obydwa omawiane kierunki klasyfikacji UE nie mają uzasadnienia prawnego i są zdominowane .życzeniowym podejściem politycznym"

Ramy prawne rozważań o charakterze modelu prawnego unii, oraz określenie relacji pomiędzy państwami członkowskimi a Unią wyznaczają trzy założenia:

-    suwerenne państwo pozostaje kreatorem procesu integracji (a jego udział w tym procesie nie jest ograniczeniem a jedynie wykonaniem kompetencji wynikających z suwerenności)

-    modelem procesu integracji europejskiej pozostaje organizacja międzynarodowa

-    coraz mocniejsze przenikanie się obydwu sfer: państwowej i integralnej (unijnej) (jest to nowe zjawisko towarzyszące procesowi integracji, z jednej strony państwo zyskuje nowe możliwości realizowania swoich narodowych interesów, z drugiej aktywność i sprawność powoduje wymierne korzyści związane z udziałem w strukturach integracyjnych)

3.2.1 Unia Europejska a pojęcie konfederacji.

Konfederacja powstaje na mocy umowy międzynarodowej, państwa (części składowe) pozostają suwerennymi państwami a ich wzajemne relacje w dalszym ciągu rządzą się prawem międzynarodowym. Związek obejmuje określone dziedziny w^<onywane wspólnie, oraz dysponuje określonymi organami. Sam związek nie staje się państwem choć może mieć ograniczoną podmiotowość w rozumieniu prawa międzynarodowego. W ramach tego związku nie występuje przymus. Związek nie stanowi węzła prawnego z obywatelami państw wchodzących w jego skład. Do niedawna istniała pokusa klasyfikowania UE jako związku państw, co uzasadniało by niejednorodny charakter prawny Unii (obejmującym dwie organizacje międzynarodowe z I filaru - Wspólnota Europejska i Euroatom, jak i pozostałe filary o charakterze międzyrządowy). Przekształcenie UE w organizacje międzynarodową kładzie kres tego rodzaju koncepcjom. Próby klasyfikowania procesu integracji w kategoriach konfederacji mają jedynie podłoże polityczne.

3.2.2. Unia Europejska a pojęcie państwa federalnego.

Państwo federalne opiera się na konstytucji państwowej a nie na umowie międzynarodowej. Konstytucja określa stopień decentralizacji \Madzy pomiędzy federacją a częściami składowymi państwa federalnego(landami, kantonami itp. w rozumieniu prawa międzynarodowego państwem pozostaje jedynie całość a nie części składowe nawet jeśli maja pewne kompetencje w sferze prawa międzynarodowego nadane im przez konstytucje. Większość kompetencji przyznawana jest w praktyce federacji, co ustala konstytucja. Prawo federalne ma prymat nad prawem części składowych. Również pojawia się pokusa zakwalifikowania UE do modelu federacyjnego, jednak obecna Unia nie spełnia żądnego z podstawowych kryteriów federacji:

-w państwie federalnym całość jest suwerennym państwem w rozumieniu prawa międzynarodowego.