79233

art. 189 kpc - każdy kto ma interes prawny, może żądać takiego ustalenia.

Przepis ten, mimo że znajduje się w ustawie procesowej, ma charakter przepisu materiałnoprawnego - o charakterze danej normy decyduje nie jej umiejscowienie, a treść.

Warunki dopuszczalności powództwa:

-    zakres przedmiotowy - w drodze takiego powództwa można dochodzić tylko ustalenia istnienia lub nieistnienia stosunku prawnego lub prawa, a nie stanu faktycznego lub faktów, ani nie można żądać, by sąd ustalił właściwość rzeczy, czy związek przyczynowy pomiędzy dwoma faktami.

-    interes prawny - obiektywna potrzeba ochrony prawnej, zasadna niepewność, zagrażająca prawom powoda. Interes musi być zgodny z prawem i zasadami współżycia społecznego.

(rozstrzygnięcie dotyczy treści praw podmiotowych, zwykle majątkowych, albo zostały naruszone,

albo bezpośrednio zagrożone. Nie ma możliwości żądania.......?) - książka mówi coś innego , "ma

ono charakter prewencyjny (to powództwo) z uwagi na to, że jest wytaczane w sytuacji, gdy prawo powoda nie zostało jeszcze naruszone, ale zachodzi wątpliwość, czy ono istnieje. Jest to więc pewien stan niepewności (zagrożenia) odczuwany przez powoda, którego prawo jest np. kwestionowane przez inne osoby. Orzeczenie sądu ma rozstrzygnąć w sposób stanowczy, czy prawo to rzeczywiście istnieje.”

-    może je wytoczyć podmiot, który posiada czyrma legitymacje procesowa. Legitymacja ta jest szersza niż przy powództwie o zasądzenie świadczenia, ma ją każdy, kto ma interes prawny w ustaleniu prawa lub stosunku prawnego.

Interes prawny należy do przesłanek materialnoprawnych i jego brak będzie powodował oddalenie powództwa.

Wyrok ustalający nie nadaje się do egzekucji, wyjątkiem postanowierrie o kosztach zawarte w nim.

Ma charakter deklaratoryjny, powaga rzeczy osądzonej.

PRAWO

STOSUNEK PRAWNY

tylko tego można żądać

- w przypadku braku sąd oddali. Merytoryczne - oddala Formalne - odrzuca (199 kpc)

(notatka mywa się)... roszczenie uznano za bezzasadne. Natorrriast w wypadku, gdy oddalerrie pozwu z powodu braku interesu prawnego, wówczas można ponownie wytoczyć powództwo gdy powód już będzie miał interes prawny.

3. o ukształtowanie prawa lub stosunku prawnego.

Zmierza do przeksztalcerria istniejącego prawa przez:

-    utworzenie stosunku prawnego lub prawa, np. pozew o zawarcie umowy przyrzeczonej, ustalenie ojcostwa

-    zmiana istniejącego stosunku prawnego lub prawa, np. pozew o obniżenie świadczenia z runowy zawartej dla wyzysku, zmrana służebności osobistej na rentę

-    zniesienie istniejącego stosunku prawnego lub prawa, np. pozew' o rozwód, o unieważnienie małżeństwa , zaprzeczenie ojcostwa, uznanie czynności prawnej za bezskuteczną.

Wyrok wydany na skutek takiego powództwa ma charakter konstytutywny (prawotwórczy). Nie nadaje się do egzekucji z wyjątkiem postanowienie o kosztach sądowych.