81917

3) Rodzaje norm prawnych: różnice charakteru i mocy.

a)    bezwzględnie obowiązujące (imperatywne-ius cogens) - zawierają niepodważalny nakaz państwa od którego nie można się uchylić (odstępstwo = naruszeniu prawa > sankcja). Normy prawa kaniego.

b)    Względnie obowiązujące (ius dispositivum) - można się do nich zastosować (dozwolenie) ale nie jest to konieczne, (np. zgoda że gdy w umowie sytuacja nieprzewidywalna strony stosują prawo cywilne).

II)    Norma prawna, norma moralna

2)    Dawniej normy te pokrywały się,

3)    norma moralna, nie ma sankcji i pozbawiona jest przymusu państwowego,

4)    obecnie wspólne pole normy moralnej i prawnej zawęża się - ograniczone 4 typami relacji:

pokrywające się (np. nie zabijaj)

istnieje norma moralna, ale nie jest obwarowana sankcją prawną (np. zdrada małżeńska)

sprzeczne (imperatyw moralny, sprzeczny z nakazem prawnym np. nie donoś, ale wymóg informowania o przestępstwie, obłożony sankcją -kwestia ważności)

obojętne: normy moralne nie zajmują się pewnymi kwestiami które leżą w polu zainteresowania norm prawnych (np. znak towarowy, wypełnianie PIT-u).

III)    Przepis prawny

Jest technicznym zapisem normy prawnej. Przepisem jest zarówno art., pkt., par., ust, Może pokiywać się z normą prawną, lub zawierać 2 normy prawne, lub norma może być w 2 przepisach (część teoretyków twierdzi, że może być więcej przepisów).

Nazwy przepisów nie zawsze odnoszą się do norm. Generalnie dzielimy przepisy wg kilku kategorii:

1)

-    nakazujące dozwalające

-    zabraniające

2)    podobnie jak normy na: bezwzględnie obowiązujące i względnie obowiązujące,

3)    na przepisy ogólne (lex generalis- zasady) i szczegółowe (lex specialis - wyjątki wyłączające zasadę),

4)

a)    przepisy odsyłające: jeśli ustawodawca nie chce się powtarzać może odesłać do innego przepisu (a nie tworzyć nowy który nie jest konieczny). Stosuje się wówczas analogię (np. immunitet posła - immunitet senatora),

b)    przepisy blankietów c - przepisy puste (nie zawierające norm), stwarzające jednak warunki by ktoś wskazany w nich normy te ustanowił. Są nimi np. upoważnienia ustawowe do wydawania rozporządzeń, (upoważnienia mogą być obligatoryjne lub fakultatywne; a rozporządzenie musi być poprzedzone uprawnieniem: na mocy ust...),

c)    przepisy przejściowe (mówią jakie przepisy będą stosowane gdy czynność zawarta za starego prawa, a obowiązuje nowe) i końcowe (z reguły na końcu aktu normatywnego, dzielą się na wprowadzające - określające vacatio legis i uchylające -