83374

s Niemożność oceny siły bodźca działającego na skórę ani ciężaru podnoszonego przedmiotu,

s Niemożność oceny jakości powierzchni przedmiotu,

* Asteriognozja - niemożność określenia kształtu przedmiotu bez udziału wzroku.

BÓL:

Umiarkowany ból - wydziela się glutaminian

Silny ból - wydziela Się glutaminian i substancja P (tj. rteiroprzekaźnik zw. z silnym bólem)

Mechanizmy opioidowe - jcłady odpome na opiaty i pokrewnesubst -♦ za ich pomocą mózg może zablokować przedłużający się ból -» blokuje działanie substancji P;

Met-enke fali ni    neuroprzekaźniki peptydowe (substancje opiato-podobne w mózgu) -> są

łańcuchem ampnokwasó w

Leu-enkefalina różniące się tylko tym, że met kończy się aminokwasem - metioniną, a leu - leucyną.

Endorfiny (czyli morfiny endogenne mózgu) - znajdujące się w mózgu substancje chemiczne, wiążące się z tymi samymi receptorami co morfina.

-    uwalnianie endorfin = hamowanie bólu, może zachodzić pod wpływem przyjemnych jak i nieprzyjemnych bodźców.

-    wydalane są także podczas seksu, podczas „euforii biegacza" doświadczanego przez wiele długodystansowców oraz w trakcie słuchania przejmującej muzyki (że aż darło przechodzą po

plecach).

Teoria bramkowania(Metzanck i Wall) - obszary rdzenia kręgowego otrzymujące komunikaty od receptorów bólowych odbierają również inf. od innych receptorów na skórze -»te inne inf. czasami zamykają „bramki" dla sygnałów bólowych -» „niebólowe bodźce mogą zwiększyć lub zmniejszyć intensywność bólu".

> Aktywacja neuronów, które pobudzają endorfiny w istocie okołowodociągowej i sąsiednich obszarach w śródmózgowiu - ta pobudza komórki w rdzeniu przedłużonym - aksony wychodzące z obu tych obszarów hamują widzialnie substancji P w rdzeniu kręgowym i w pniu mózu.

MORFINA :

Ból tępy - np. pooperacyjny - przewodzą cieńsze, wolniejsze i niezmielinizowane aksony -» morfina skutecznie blokuje aktywność cieńszych aksonów, ale jest niewystarczająca przy ostrym bólu - np. podczas operacji - który przewodzą aksony o dużej średnicy. Jeśli ma się poddać operacji, najlepiej zacząć zażywać morfinę w małych ilościach jeszcze przed operacją!

Bolesne gorąco -» Kapsaicyna - subst. wyst. w ostrych odmianach papryczki -♦ bezpośrednio stymuluje receptory bólowe, pobudza neurony do wytwarzania subst. P co powoduje krótkotrwały ból -* po chwili wrażliwość na ból zmniejsza się, ponieważ neurony potrzebują dużo czasu na uzupełnienie swoich zapasów substancji P

Placebo - to lęk lub zabieg nieposiadający działania farmakologicznego

Kora zakrętu obręczy - reaguje na emocjonalny aspekt bólu a nie na samo czucie bólu!

(ból pobudza także obszary podwzgórza i ciało migdałowate ■ reakcje emocjonalne)

Podrażnienie skóry - wydzielana Histamina

-jednocześnie zwiększa one liczbę kanałów bramkowanych sodem w m.in. receptorach bólu co powoduje reakcje bólowe,

-    przyczynia się również do wzrostu aktywności w receptorach kapsaicyny, nasilając uczucie pieczenia.

-    np. ibuprofen lub neurotrofina GDNF - blokują podwyższoną wrażliwość na ból po uszkodzeniu tkanki.

-    pobudza szlak rdzeniowy odpowiedzialny za swędzenie -» aksony z tego szlaku przewodzą impulsy z bardzo małą prędkością i mogą być zahamowane przez sygnały bólowe = drapanie.