85045

PODSTAWY ODPOWIEDZIALNOŚCI CYWILNEJ.

Zasada winy.

Jest zasada tradycyjną, podstawową. Dlatego ktoś odpowiada za szkodę, bo szkodę tę przez swoje naganne zachowanie spowodował. Art 415

Art. 415. Kto z winy swej wyrządził drugiemu szkodę, obowiązany jest do jej naprawienia.

Historycznie nie była to pierwsza zasada, dawniej wszystko było bardziej kazuistyczne - w określonych prawem warunkach zawsze powstawała odpowiedzialność cywilna. Ogólną klauzulę odpowiedzialności na zasadzie winy zawierał dopiero Kodeks Napoleona (art. 1382) - był to wynik pewnego rozwoju. Początkowo jest to zasada główna i wyłączna. W XIXw. pojawia się konieczność stworzenia innych podstaw odpowiedzialności, nic opartych na winie 1

Zasada ryzyka.

Rozwoj techniki, przemysłu a w szczególności komunikacji spowodował, że często szkoda powstawała w sposob niezawiniony lub trudno było ustalić winę. dochodziło do wy padku a nikt konkretny winy nie ponosił. Problem dotyczył sytuacji poszkodowanego. Ustawodawca doszedł do wniosku, źc zasada winy nic wystarcza i trzeba przyjąć odpowiedzialność niezależną od winy. Ryzyko wypadku trzeba przenieść na inną. określoną osobę - używającą pojazdu, eksploatującą dane urządzenie. Wprowadzono odpowiedzialność na zasadzie ryzyka - określone osoby ponoszą odpowiedzialność za ryzyko przedsiębrania pewnych aktywności, stwarzających zwiększone prawdopodobieństwo wystąpienia szkody. Początkowo była wyjątkiem, od zasady winy. obecnie są to zasady równorzędne. Art. 435.

Art. 435. § 1. Prowadzący na własny rachunek przedsiębiorstwo lub zakład wprawiany w ruch za pomocą sił przyrody (pary, gazu, elektryczności, paliw płynnych itp.) ponosi odpowiedzialność za szkodę na osobie lub mieniu, wyrządzoną komukolwiek przez ruch przedsiębiorstwa lub zakładu, chyba że szkoda nastąpiła wskutek siły wyższej albo wyłącznie z winy poszkodowanego lub osoby trzeciej, za którą nie ponosi odpowiedzialności.

§ 2. Przepis powyższy stosuje się odpowiednio do przedsiębiorstw lub zakładów wytwarzających środki wybuchowe albo posługujących się takimi środkami.

Zasada słuszności.

Są to sytuacje wyjątkowe - wymienione w przepisach kodeksu. Ustawodawca mówi. żc sąd może zasądzić odszkodowanie jeśli uzna. że odpowiada to zasadom współżycia społecznego/ zasadom słuszności. Zazwyczaj gdy dwie pierwsze zasady nic wchodzą w grę to dla zapewnienia poszkodowanemu by nic pozostał bez pomocy, ochrony, sąd na zasadzie współżycia społecznego może zasądzić odszkodowanie i przyjąć odpowiedzialność danej osoby. To czy odpowiedzialność powManie zależy od sądu, zasada ta ma charakter subsydiamy. Art. 419. [problrin w tyin, żc już uchylony:))

Art. 419. W wypadku gdy Skarb Państwa nie ponosi według przepisów niniejszego tytułu odpowiedzialności za szkodę wyrządzoną przez funkcjonariusza państwowego przy wykonywaniu powierzonej mu czynności, poszkodowany może żądać całkowitego lub częściowego naprawienia szkody przez Skarb Państwa, jeżeli doznał uszkodzenia ciała lub rozstroju zdrowia albo utracił żywiciela, a z okoliczności, zwłaszcza ze względu na niezdolność poszkodowanego do pracy albo ze względu na jego ciężkie położenie materialne, wynika, że wymagają tego zasady współżycia społecznego.