85086

robić. U dzieci wytworzeniu postawy altniistycznej sprzyja powtarzanie im, że pomagają innym, bo są życzliwe i troszczą się o innych. Innym sposobem rozwijania w dzieciach postaw altruistycznych jest prezentowanie własnych postaw prospołecznych. Dzieci często naśladują dorosłych, co dotyczy również altruizmu. Dzieci, które widzą takie zachowania u rodziców lub innych ważnych osób utwierdzają się w przekonaniu, że są to ważne i słuszne działania.

Wyniki badań wskazują jednakże, że w niektórych sytuacjach ci sami ludzie są altruistami, a w niektórych nie. To, że pomagam w danej sytuacji nie oznacza, że pomogę w innej. Dlaczego - są tendencje do częstych pomocy innym, tzw osobowość altruistyczna, ale jest coś jeszcze.

Pleć zachowania prospołeczne - w kulturze zachodu roli męskiej przypada heroizm, rycerskość, roli kobiecej - wychowanie i zaangażowanie w trw^rale związki. W rezultacie od mężczyzn można oczekiwać pomocy w sytuacjach ekstremalnych, wymagających opieki i zdecydowania. Natomiast pomocy udzielanej przez kobiety towarzyszy tworzenie długotrwałej relacji pomagania. Działania ich polegają bardziej na przyjęciu na siebie odpowiedzialności, niż odwagi, jak na przykład ochotnicza pomoc w domach spolecznycli, czy wolontariat. Potwierdzają to badania - z 70000 osób odznaczonych nagrodą za narażenie swego życia podczas ratow^rania innych, 91% stanowili mężczyźni.

Wpływ samopoczucia na zachowania prospołeczne - czujesz się dobrze, czynisz dobrze -

pomoc zależy od Twojego samopoczucia. Eksperyment - facet z rulonami i badany - przed chwilą znalazł pięć złotych w automacie, i nie znalazł - ci, co znaleźli - 84% pomagał, ci co me znaleźli - 4% pomagało. Nie tylko pieniądze - dobrze zdany egzamin, upominek, mile myśli - wyższe datki, pomagają, zgadzają się na udzielanie korepetycji, oddanie krwi.

Dobre samopoczucie sprzyja pomaganiu z trzech względów 1. zaczynamy dostrzegać radosne strony życia, i wykazujemy tendencje do spostr zegania pozytywnych cech innych osób i interpretowania wszelkich wątpliwości na ich korzyść (nie patałach, a zawiał wiatr, a on się spieszy). 2. staramy się przedłużyć miły stan dobrego samopoczucia. Pomoc dodatkowo ten stan wzmacnia, nieudzielanie pomocy może go blokować. 3. więcej uw agi poświęcamy sobie i bardziej dążymy, by być w zgodzie z uznawanymi wartościami i ideałami.

Redukcja negatywnego stanu emocjonalnego - czujesz się źle, czynisz dobro. Istnieje rodzaj negatywnego stanu emocjonalnego, służący częstszemu udzielaniu pomocy - to poczucie winy. Na zasadzie rekompensacji za popełnione złe uczynki. Udzielenie pomocy może być metodą na zniesienie przykrego napięcia - eksperyment - rozsypane dyskietki i prośba udziału nieodpłatni w drugim badaniu. Ludzie chętniej dają datki w kościele przed spowiedzią.

Jest również szansa, ze pomożesz, gdy jesteś przygnębiony i smutny - hipoteza redukcji negatyw nego stanu emocjonalnego - dla poprawy samopoczucia i samooceny - ale nie jest to hipoteza potwierdzona.

Sytuacyjne determinanty udzielania pomocy - małe środowiska a wielkie miasta, liczba świadków.

Charakterystyka ofiary - to, czy pomożemy zależy również od tego, kim jest osoba potrzebująca pomocy. Cechy ofiary - udzielamy chętniej pomocy ofierze podobnej do nas. Zarówno wygląd zewnętrzny fizyczny, jak i atrybuty - hipis hipisowi, garnitur garniturowi. Ale również ze względu na przekonania — eksperyment z ulotkami w trakcie glosowania na prezydenta. Dlaczego - wiemy, ze podobieństwo warunkuje sympatię, a od w^rczoraj wiemy, że nie odmawiamy z reguły ty, których lubimy.