80101

Najnowsze tendencje w dyskusji nad istota prawa:

Współcześrue. najważniejszą tendencją w filozofii prawa, jest tendencja do uprawiania nie tylko teorii prawa, pojmowanej jako nauki o pojęciach i rozumieniu nonn. ale i do porażania problemu sprawiedliwego prawa. Obecnie nie uważa się już pytania o sprawiedliwe prawo za pytanie nienaukowe. W najnowszej teorii prawa zagadnienie sprawiedliwego prawa niewątpliwie jest zagadnieniem priorytetowym - nawet rzecznicy współczesnego pozytywizmu za nut uważają tezy dawnych pozytywistów o prawie jako woli suwerena czy sędzim - automacie, a także marzenie o czystej nauce prawa, pozbawionej jakiclikolwiek wypowiedzi oceniających.

Współcześnie dostrzega się. że idee „nieskazitelnego" pozytywizmu i idealistyczne koncepcje prawno-naturalne są nierealne w realizacji. Toteż dostrzeżono specyfikę prawa jako nauki humanistycznej, traktującej o ludzkich wytworach (nie można prawa sprowadzać do pojęć matematycznych, jak chcieli tego przedstawiciele pozytywizmu prawniczego, ani jednoznacznie definiować reguł sprawiedliwego prawa, jak pragnęli tego reprezentanci koncepcji prawno-naturalnych).

Obecnie następuje zbliżenie stanowisk teoretyków i filozofów' prawa, zarówno współczesnych pozytywistów, jak i przedstawicieli prawa natury. Zawdzięcza się to nowym metodologiom, umożliwiającym racjonalne poznawanie reguł dochodzenia do prawa.

Sprawiedliwość w dzisiejszym rozunueniu to przede wszystkim sprawiedliwie w postępow^raniu i dochodzeniu do treści pnwa Obecnie wszyscy poszukują syntezy nuędzy uznaruern prawa pozytywnego, a uznaruern. że prawo musi być sprawiedliwe. Coraz częściej prawo pojmuje się nie jako rozkaz władzy, ale jako efekt urnowy, bądź quasi-iunowy między członkami społeczeństwa.