lus commune - prawo wspólnoty, narodów katolickich, wspólnota państw katolickich pod berłem papieża - oczywiście Europy, bo jest to średniowiecze, wówczas wspólnym mianownikiem była religia katolicka; kraje niekatolickie nie mogły tu należeć.
Z tych dwóch ścieżek od około 1780 roku J. Bentham stworzył jedno pojęcie - prawo międzynarodowe (intemational law). Wcześniej tego nie było, bo były te inne.
W polskiej terminologii od 1885 roku - od prof. F. Kasparka -przymiotniki „publiczne”, „prywatne” przyjęły się automatycznie.
Źródła prawa:
Źródła bezpośrednio tworzące prawo: a) w znaczeniu ścisłym (konwencje, traktaty, zwyczaj międzynarodowy (normy prawne, nawet nie spisane); b) wyrokowania (orzeczenia sądów, wyroki, to, co dotyczy życia człowieka i pracy tych instytucji); c) pomocnicze - nauka o stosunkach międzynarodowych (np. Wałęsa w Chinach, propozycja okrągłego stołu dla Ukrainy zgłoszona Millera); doktryny międzynarodowe (np. doktryna wojenna NATO - mogą być źródłem prawa, bo się sprawdzą).
Pośrednio tworzące prawo (potrzebują nośnika pomiędzy źródłem a prawem): a) materialne (konwencje, traktaty spisane w zbiorach, bez zwyczajów, nośnik: kodeks - zbiór dokumentów przeniósł traktat do grupowego charakteru); b) poznawcze - dotyczą okoliczności, czasu i miejsca zawarcia umów, traktatów i konwencji. Nośnikiem jest czas, miejsce i okoliczności; c) formalne (woluntarystyczne) - oparte o dobrą bądź złą wolę państw. Nośnik to też wola państwa, np. Jugosławia (w przykładzie negatywnym) - miała złą wolę i zaistniał fakt na arenie międzynarodowej; NAFTA to przykład pozytywny.
Prawo międzynarodowe - ogół norm tworzących system regulujący stosunki między państwami na arenie międzynarodowej, to suma norm.