86376

Wielkopolska - Polacy tu mieszkający nastawieni byli na legalną działalność. Tajnie istniejący w Poznaniu Polski Komitet ukonstytuował się jako oficjalna Naczelna Rada Ludowa. Odezwą z 17 listopada 1918 roku Komisariat Naczelnej Rady Ludowej zwołał na dzień 3 grudnia 1918 roku do Poznania sejm dzielnicowy, którego zadaniem miała być organizacja zwierzchnich władz do chwili objęcia dzielnic polskich w zaborze pruskim przez rząd polski. 26 grudnia 1918 roku do Poznania przybył wraz z wojskową misją aliancką Ignacy Paderewski w charakterze delegata Polskiego Komitetu Narodowego w Patyżu. 27 grudnia 1918 roku bojówki niemieckie dokonały antypolskiej prowokacji, która była przyczyną wybuchu walk w Poznaniu i stanowiła początek Powstania Wielkopolskiego.

Na początku stycznia 1919 roku Paderewski przybył do wyzwolonej części Polski. Podczas jego wizyty w Krakowie, w nocy z 5/6 stycznia 1919 roku płk Marian Januszajtis i Eustachy Sapieha próbowali dokonać w Warszawie zamachu stanu przeciw socjalistycznemu rządowi Moraczewskiego, jednak bez powodzenia.

Socjalistyczny rząd Moraczewskiego nie został zaakceptowany przez prawicę, co groziło destabilizacją kraju. W tej sytuacji Piłsudski powołał 16 stycznia 1919 roku nowy rząd, z premierem Paderewskim na czele. Dzięki temu władzy krajowej podporządkował się działający w Paryżu i uznawany przez aliantów Komitet Narodowy Polski.

Jeszcze za czasów Moraczewskiego został wydany dekret o ordynacji wyborczej do Sejmu Ustawodawczego (Konstytucyjnego). Równocześnie wydanym drugim dekretem Naczelnik Państwa zarządził powszechne wybory na dzień 26 stycznia 1919 roku. Ordynacja opierała się na prawie wyborczym powszechnym, bezpośrednim, proporcjonalnym, równym i tajnym. Przyznawała ona prawo do głosowania kobietom i mężczyznom, którzy ukończyli 21 lat i byli obywatelami państwa.