88013

Morfina	Mak lekarski (makówki i łodygi)	Utrudnione oddychanie, zahamowanie czynności przewodu pokarmowego, sen narkotyczny (Pochodną morfiny jest heroina)
Nikotyna	Różne gatunki tytoniu (liście)	Nudności, wymioty, biegunka, duszności, osłabienie, drżenie mięśni, zawroty i bóle głowy, silne pocenie, utrata przytomności, drgawki, porażenie układu oddechowego.

e) Jadowite zwierzęta

* produkują substancje toksyczne, których wprowadzenie do organizmu człowieka może spowodować przykre objawy lub śmierć

Zwierzęta	Działanie jadu (objawy)
Pszczoły, osy, szerszenie	Jady - Obrzęk (krtań - niebezpieczny) i ból w miejscu użądlenia, biegunka, duszności, u osób uczulonych na Jad owadów • zapaść
Ropuchy	Jad - działa podobnie jak glikozydy nasercowe Śluz - może powodować podrażnienia skóry
Kobry, żmije, grzechotniki, rybyskorpiony, pająki	Substancje wydzielane - zaburzenia ośrodkowego układu nerwowego, rozpad krwinek czerwonych
Żmija zygzakowata	Substancje wydzielane - ukąszenie bolesne, rzadko śmiertelne, niebezpieczne ukąszenia w głowę, ukąszenia dzieci i osób o słabym sercu

f) toksyny wytwarzane przez człowieka

’ przemieszczają się z jednego łańcucha troficznego do innego ' wywierają negatywny wpływ na zdrowie i życie człowieka Dioksyny

' wyjątkowo toksyczne związki chemiczne

*    działają mutagennie i kancerogennie

' dostają się do organizmu przez ściany układu oddechowego i pokarmowego

*    noworodki, których matki zatruły się dioksynami, rodzą się z poważnymi wadami rozwojowymi (rozszczepienie kręgosłupa)

’ powstają podczas spalania śmieci, tworzyw sztucznych i paliw, w procesie produkcji środków ochrony roślin

Wrażliwość człowieka na działanie trucizn

*    wyzsza u kobiet i dzieci niż u męzczyzn

’ wyższa u osób chorych , wyczerpanych fizycznie i starszych Dawka trucizny

*    czynnik decydujący o stopniu zatrucia

' najsilniej działa jednorazowa duża dawka

■ powoduje objawy zatrucia: bóle i zawroty głowy, zaburzenia pokarmowe, bladość, zaczerwienienie skóry ' dalsze, poważniejsze w skutkach objawy: upośledzenie oddychania i czynności serca, drgawki, utrata przytomności, śmierć

*    zatrucia przewlekłe - powodowane przez małe dawki trucizny kumulujące się przez lata po wniknięciu do organizmu, charakterystyczne są tu okresy wielomiesięcznego utajenia objawów zatrucia (zatrucia benzenem, związkami ołowiu, kadmu, pestycydami lub DDT (azotoksem))

2. Środki psychoaktywne i uzałezniaiace

Nawyki - zachowania wielokrotnie powtarzane, dobre lub złe

Uzależnienie - trudna do przezwyciężenia chęć zażywania określonego środka (uzależnienie psychiczne) lub konieczność przyjmowania w obawie przed objawami abstynencji (uzależnienie fizyczne), wiedzie do nałogu Nałóg - mocno zakorzeniony, silnie utrwalony zły nawyk, zjawisko negatywne i szkodliwe, prowadzi do ujemnych następstw zdrowotnych i społecznych

a)    Przyczyny nałogów:

*    brak akceptacji ze strony rówieśników

*    obawa przed porażką w szkole i pracy ' brak perspektyw życiowych

*    zranione i zawiedzione uczucia

' konflikty z samym sobą i z innymi

*    chęć poprawienia samopoczucia

b)    środki psychoaktywne

’ działają wybiórczo, głównie na ośrodkowy układ nerwowy ' wpływają na stan psychiczny człowieka, zmieniając jego nastrój lub zachowanie

*    są to m.in. alkaloidy, leki psychotropowe, narkotyki i alkohol