Sonda statyczna CPT umożliwia określenie wybranych parametrów geotechnicznych przez pomiar oporu pod podstawą i wzdłuż pobocznicy stożka wciskanego w gruntu. Te dwa parametry mierzone są za pomocą mechanicznego stożka Begemanna. W przypadku zastosowania stożka elektrycznego przeprowadza się także pomiar ciśnienia wody porowej (ciśnienie wody znajdującej się w porach gruntu). Podczas badania sondą ze stożkiem elektrycznym (sonda CPTU) pomiar odbywa się w sposób ciągły. Przy użyciu stożka Begemanna odczyty wykonane są co 20 cm. Stożek o kącie rozwarcia 60 stopni wciskany jest w grunt z prędkością 2cm/s. maksymalną siłą 15()kN.
Badanie sondą CPT pozwala określić:
* stopień plastyczności lub stopień zagęszczenia gruntu
• wytrzymałość na ścinanie w warunkach bez odpływu.
Za pomocą wzorów obliczyć można spójność i kąt tarcia wewnętrznego, a także moduł odkształcenia gruntu
Przebieg badania
Po rozstawieniu urządzenia na punkcie badawczym przeprowadza się kotwienie sondy. Odpowiednie przymocowanie urządzenia do podłoża zapewnia możliwość przeprowadzenia badania do wymaganej głębokości. Stożek pomiarowy osadzony na żerdzi wciskany jest w podłoże ze znaczną siłą (50. 100. 150, 200 kN w zależności od rodzaju sondy). Aby możliwe było przeprowadzenie badania
urządzenie musi być mocno przytwierdzone do podłoża. Należy zwracać uwagę, aby kotwy wkręcały się w grunt nie naruszając zbytniojego struktury. Po zakotw ieniu sondy i wypoziomowaniu urządzenia rozpoczyna się badanie. W zależności od potrzeb stożek wprowadzony jest na głębokość od kilku do trzydziestu metrów.
W przypadku występowania gruntów o dużej nośności (np. półzwarte gliny zwałowe) wciskanie sondy może okazać się trudne do zrealizowania.
Dla samojcżdżących sond głębokość penetracji wynosi ok. lOOm ze względu na lepszą stabilizację. W tym przypadku
sondow anie odbywa się przez otwór w podłodze pojazdu. Wartości parametrów'gruntu odczytywane są na wskaźnikach pomiarowych i zapisywane do plików.