91205

wysiłkowa, podatność na zakażenia (przewlekłe zapalenie oskrzeli, zapalenie płuc, gruźlica ok. 10%).

Powikłania jak wyżej.

Okres utajenia około 10-15 lat.

Po zaprzestaniu ekspozycji choroba może postępować nadal.

Azbęstoza

Budownictwo, prace izolacyjne, okładziny cierne

Włókniste, skrystalizowane minerały krzemianowe (najczęściej chryzolit-azbest biały).

Włókna o średnicy powyżej 15 mikronów na zawsze pozostają w świede pęcherzyków płucnych.

Działanie fibrogenne - zwłókniające zapalenie pęcherzyków płucnych, pobudzenie makrofagów pęcherzykowych, aktywacja fibroblastów (działanie zależne od dawki).

Działanie rakotwórcze - rak oskrzela, rak krtani, śródbłoniak opłucnej (brak dawki progowej).

Od kontaktu z azbestem do wystąpienia choroby nowotworowej może minąć od 15 do 60 lat.

Przebieg i rokowanie pogarsza palenie papierosów.

/.ewnątrzpochodne alergiczne zapalenie pęcherzyków płucnych

Reakcja nadwrażliwości pęcherzyków płucnych i tkanki śródmiąższowej na zewnątrzpochodne antygeny (organiczne)

•    Antygeny bakteryjne:

Płuco farmerów (pleśniejące siano)

Płuco hodowców pieczarek (kompost i kultury pieczarek)

Pleśnie klimatyzacyjne

•    Antygeny grzybicze:

Płuco pracujących w papierniach, przy słodzie (spleśniały owies, słód, pył papierowy)

Płuco robotników tartacznych (kora klonów, dębów korkowych )

Płuco serowników

•    Antygeny zwierzęce:

Płuco hodowców ptaków (gołębie, papużki faliste, kury)

Płuco kuśnierzy

Płuco mielących mączkę rybną

•    Antygeny roślinne:

Płuco robotników leśnych

•    Antygeny chemiczne:

Płuco robotników chemicznych (przemysł gumowy, poliuretan, izocyjanki)

2