1. Pomiar powiększenia mikroskopu.
Odczytujemy ilość działek podziałki milimetrowej Ni przypadających na N2 działek mikrometrycznych obserwowanych przez mikroskop. Pomiary wykonujemy dwukrotnie dla różnych kombinacji dobom obiektywu i okułam.
Powiększenie p danej kombinacji obliczamy ze wzoru:
Wl
gdzie: a = 0,01 mm - odstęp dwu kresek podziałki mikrometrycznej Przykładowe wyliczenie dla kombinacji (ob x ok) - 40 x 15:
P =
Pozostałe wyniki pomiarów i obliczeń zestawiliśmy w tabeli:
układ ob. x ok. |
N, |
n2 |
P |
Nj |
n2 |
P |
5x 10 |
60 |
60 |
100 |
70 |
69 |
101 |
10x10 |
10 |
23 |
44 |
15 |
35 |
43 |
40 x 10 |
70 |
30 |
233 |
60 |
26 |
230 |
10x5 |
15 |
30 |
50 |
28 |
60 |
47 |
40x15 |
81 |
15 |
540 |
54 |
10 |
540 |
40 x 5 |
34 |
20 |
170 |
17 |
10 |
170 |
Błąd bezwzględny Ap liczymy przykładowo dla kombinacji ob. x ok. (5x 10) metodą różniczki zupełnej. AN 2 — 0 • ponieważ ustalamy z góry i nie jesteśmy w stanie uwzględnić ewentualnych niedokładności w wykonaniu skałi mikrometrycznej.
ANi = 4 działki a = 0,01 mm
Ap = (AN,/aN2) - (AN.N^aN,)2) = (4/0,01 * 60) - 0 = 7
2. Skalowanie okułam mikrometiycznego.
Wymieniliśmy zwykły okular na okular z podziałką mikrometryczną. Następnie odczytaliśmy ilość działek podziałki mikrometrycznej N2 przypadających na N3 działek skali okułam mikrometrycznego. Pomiary wykonujemy dwukrotnie dla różnych typów obiektywu.
Możemy teraz obliczyć wartość działki elementarnej k okularu mikrometrycznego, korzystając ze wzoru:
_ aN2
~ Ab
gdzie: a = 0,01 mm - odstęp dvwj kresek podziałki mikrometrycznej Przykładowe wyliczenie dla obiektywu 5:
k =
aN2
Ab
[mm]
Pozostałe wyniki pomiarów i obliczeń zestawiliśmy w tabeli:
typ obiek. |
n2 |
Nj |
k [mm] |
n2 |
n3 |
k [mm] |
5 |
20 |
10 |
0,020 |
100 |
51 |
0,019 |
10 |
20 |
22 |
0,009 |
60 |
65 |
0,009 |
40 |
10 |
39 |
0,003 |
15 |
59 |
0,003 |
Laboratorium fizyki Ćwiczenie 74 -2-