91605

Pomimo rozkwitu działalności drukarskiej produkcja wydawnicza (rodzima) nie zaspakajała potrzeb co najmniej elitarnych kręgów czytelniczych, do których można by zaliczyć uczonych, intelektualistów. Musieli o ni liczyć na import z zagranicy.

Stanisław' Hozjusz - katolicki pisarz - zapragnął wydać „Confessio” („Wyznania”) - jego własne dzieło, w pierwodruku znalazł wiele błędów, zatem zrezygnował z tego zamiaru.

Wiele tekstów rodzinnych autorów' z XVI wieku ukazywało się poza granicami naszego kraju, część była przeznaczona tylko rynek polski (np. dzieło Kromera) lub ze względu na popularność autorów' polskich na zachodzie Europy.

Polonica - Polonica Sensu largo (rozszerzenie -* Bibliografia Polski XIX w.), polski język, polscy autorzy, polscy wydawcy —► podkreślenie dorobku Polski.

Oficyny —► dzieła o cliarakterze liistoriograficznym Melcliior Lotter —> Lipsk —► pierwszy wydawca pism Lutra Norymberga —» Johannes Petreius poi. XVI w.

Kolonia —»tu ukazywały się dzieła polskich autorów -» Oficyna (?)

Johaim Froben —> działał w Bazylei; Johann Opelenius (?-15?7)

Poprzez repertuar wydawniczy finn zachodnich poloniców widoczna jest aktywność kulturalna, naukow'o-twórcza intelektualistów wywodzących się z Rzeczypospolitej, gorzej było z eksportem druków na Zachód. Policzono, że od lat 60-tych XVI w^f. do 1600 r. na targach książki w ofertach niemieckich księgarzy i wydawców' znalazło się ok. 22 tys. tytułów. Druki pochodzące z Polski stanowiły 20%.

Drukarstwo polskie - specyfika 'trendów* w zakresie działalności drukarskiej —► na początek charakter rękodzielniczy - drukarz był zarazem nakładcą dziel, sam drukował te dzieła, jak i sprzedawał, rozprowadzał po kraju. Wraz z upowszechnieniem się dnikarstw^ra —> autonomizacja —> drukarz skupia się na działalności typograficznej, natomiast finansowanie było przypisanie nakładcom, księgarze spizedają nakłady, działalność edytorską przejmują m. in. uczeni. Tworzerue się finn rodzinnych —» oficyna Wietora, która nie zakończyła swej działalności w Krakowie, po zmar łym mężu oficynę przejęła jego wdowa, która wyszła za Łazarza Anusowicza —» Oficyna Lazarzowa - do końca XVI w. —► funkcjonowanie tej oficyny pod tą nazwą. Jan Januszowski —► autor traktatu „Nowy Charakter Polski”- uzyskał nobilitację za to (nobilitacja - nadanie praw szlacheckich). Walenty „Łapka” Lapczyński -nobilitowany. Utrzymywały się one do połowy XVII wieku.

Przełomem w polskim dnikarstwie (i nie tylko) stało się wystąpienie Lutra —* publikacja jego dziel przekonała wszystkich o sile słowa drukowanego. List Lutra do cluześcijańskiego rycerstwa narodu niemieckiego wydana przez Melchiora Lottera w 1520 r. ukazała w 4 tys. egzemplarzy. Została rozprzedana w ciągu kilku dni.

Kolejnym aspektem odbijającym piętno na drukarstwo —> format książek. Duża część ofert wydawniczych stanowiły duże formaty. Po połowie XVII spotkać się można z „czwórką” (A4?). Podruesienie rangi języka narodowego także miało wpływ na ewolucję drukarstwa. Wzmogła się praca nad czcionkami, aby jak najlepiej przełożyć teksty w językach narodowych. Na rozwój mchu wydawniczego w czasie równoległym do reformacji —► rozwój w innych niż centralne ośrodki wydawnicze nowych oficyn i drukami, a także wzrost znaczenia literatury okolicznościowej (wzrost ilości tytułów, nakładów) oraz aktywizacja