95898

Ochrona autorskich praw osobistych

Jak mówi encyklopedia, przedmiotem prawa autorskiego jest każdy przejaw działalności twórczej o indywidualnym charakterze, ustalony w jakiejkolwiek postaci, niezależnie od wartości, przeznaczenia i sposobu wyrażenia (utwór). Idąc takim tokiem myślenia możemy wyróżnić następujące rodzaje utworów:

•    wyiażone słowem, symbolami matematycznymi, znakami graficznymi

•    plastyczne.

•    fotograficzne,

•    lutnicze.

•    wzornictwa przemysłowego,

•    architektoniczne, architektoniczno-urbanistyczne i urbanistyczne.

•    muzyczne i słowno-muzyczne,

•    sceniczne, sceniczno-muzyczne. choreograficzne i pantomimiczne.

•    audiowizualne

Od kiedy utwór staję się przedmiotem prawa autorskiego? Jest on przedmiotem tego prawa od chwili ustalenia go, nawet jeżeli jeszcze nie został ukończony. To znaczy, że utwór który jest w trakcie prac, budowy, także jest clironiony prawami autorskimi. Ochrona przysługuje twórcy niezależnie od spełnienia jakiclikolwiek formalności, czyli autor nie musi nigdzie zgłaszać swojego utworu by cliromć go prawami autorskimi. Opracowanie cudzego utworu, w szczególności tłumaczenie, przeróbka, adaptacja, jest przedmiotem prawa autorskiego bez uszczerbku dla prawa do utworu pierwotnego. Rozporządzanie i korzystanie z opracowania zależy od zezwolenia twórcy utworu pierwotnego (prawo zależne), chyba że autorskie prawa majątkowe do utworu pierwotnego wygasły. Twórca utworu pierwotnego może cofnąć zezwolenie, jeżeli w ciągu pięciu lat od jego udzielenia opracowanie nie zostało rozpowszechnione. Wypłacone twórcy wynagrodzenie nie podlega zwrotowi. Za opracowanie nie uważa się utworu, który powstał w wyniku inspiracji cudzym utworem, oczywiście na każdym egzemplarzu opracowania trzeba umieścić informacje o twórcy. Zbiory, antologie, wybory, bazy danych są przedmiotem prawa autorskiego, nawet jeżeli zawierają nie chronione materiały, o ile przyjęty w nich dobór, układ lub zestawienie ma twórczy charakter, bez uszczerbku dla praw do wykorzystanych utworów.

2