97402

kongres pacyfistów bryt. i amer.; 1848 odbyt się w Brukseli pierwszy międzynar. kongres pacyfistyczny, na którym rozpatrywano m.in. problemy pokojowego rozwiązywania sporów międzynar.; w 2 pot. XIX w. duży rozgłos zyskała działająca w Europie Liga Pokoju i Wolności, zał. 1867 w Genewie. Pod koniec XIX w. istniało ponad 400 organizacji pacyfistycznych; w tym okresie pacyfiści zaczęli wysuwać, poza generalnym żądaniem odrzucenia wojny jako metody rozstrzygania sporów, również propozycje szczegółowe: powszechnego rozbrojenia, a zwł. likwidacji regularnych sił zbrojnych, nieingerowania w wewn. sprawy innych państw, ustanowienia stałych trybunałów rozjemczych, które rozstrzygałyby spory między państwami prowadzące dotychczas do konfliktów zbrojnych. Ówczesna działalność pacyfistów miała wpływ na przebieg i rezultaty konferencji pokojowych 1889 i 1907 w Hadze, przyczyniła sie także do ustanowienia przyznawanej od 1901 Pokojowej Nagrody Nobla. W okresie międzywojennym działania podejmowane przez pacyfistów (choć b. istotne z moralnego punktu widzenia) okazały się nieskuteczne politycznie.

Doświadczenia II wojny świat, oraz rozwój nowych technik wojennych (broń jądr.) wpłynęły na programy współcz. ruchów pacyfistycznych. Miały one różnorodny charakter, oprócz organizacji niezależnych powstawały organizacje o podłożu politycznym. Taki charakter miał zapoczątkowany 1948 ruch obrońców pokoju, kierowany przez powołaną 1950 Świat. Radę Pokoju. Ruch ten, opowiadając się za rozbrojeniem i zapobieganiem konfliktom zbrojnym, działał z punktu widzenia interesów ruchu komunist., był w sposób niejawny inspirowany przez ZSRR. Począwszy od lat 50. na Zachodzie aktywną rolę zaczęły odgrywać niezależne ruchy antynuklearne o zasięgu lokalnym, krajowym (np. Kampania na Rzecz Rozbrojenia Nuklearnego w W. Brytanii) oraz międzynar. (np. Eur. Rozbrojenie Nuklearne, Greenpeace). W latach 80.