190 KACPER DECURTINS
Wzorem i ideałem pracy parlamentarnej dla Decurtinsa było centrum niemieckie w świetnych czasach swojej działalności religijno-politycznej i polityczno-socyalnej.
„Pracuję nad tern—: mówił do mnie razu jednego — było to-w czasie najbogatszej jego działalności parlamentarnej i społecznej— by u nas w Szwajcaryi, podobnie jak w Niemczech* wytworzyło się spoiste katolickie koło parlamentarne4 \
— Ażeby przeciwko większości radykałno-postępowej prowadzić politykę religijno-kościelną ? — pytam.
— Tak, ażeby na gruncie konstytucyi szwajcarskiej bronić Kościoła i równouprawnienia katolików we wszystkich dziedzinach życia i pracy publicznej. Drugi zaś cel nasz, to zdrowa polityka socyalna, bo to główny problem-wieku naszego, który nieodparcie domaga się rozwiązania;
Warunkiem zaś do tego niezbędnym jest sprężyste i spoiste koło parlamentarne, któreby w razie potrzeby każdej chwili mogło karnie wystąpić do walki i pracy nad realizacyą społecznych i kościelno-państwowych ideałów katolickich.
Luźny bowiem związek posłów, którzyby tylko w kwesty ach religijno-koś cielnych szli razem, a w kwesty ach ekonomicznych do różnych należeli grup i obozów, byłby w parlamencie bez znaczenia, a w polityce religijno-kościelnej nicby nie zdziałał. Jedność tedy nietylko w dziedzinie polityki religijno-kościelnej, ale i w kwestyach ściśle politycznych i ekonomiczno-społecznych jest tu konieczna.
Do tego celu zaś jedna tylko prowadzi droga, mianowicie polityka kompromisów. Wewnątrz kola polityka ta jest konieczna poprostu ze względu na różnorodny skład członków, rekrutujących się z różnych warstw społecznych i przedstawiających rozbieżne interesy ekonomiczne, A więc troska i opieka i praca dla dobra wszystkich warstw i klas społecznych w stopniu równomiernym będzie najgłówniejszym i najważniejszym punktem programu naszego. Gdzie koalicya interesów w jakiejś partyi bierze górę, partya traci zawsze na spoistości i znaczeniu.
W pracy zaś na zewnątrz, w stosunku do innych partyi