1352737880

KACPER DECURTINS 191

polityka kompromisowa oczywiście jest conditio sine qua non pracy parlamentarnej wogóle.

Jednostronne bowiem lub bezwzględne wysuwanie interesów różnych grup doprowadziłoby konsekwentnie do rozpętania walki wszystkich przeciwko wszystkim. Pod tym względem Windhorst był jednym z największych taktyków parlamentarnych naszego wieku. Dał nam poprostu nową oryentacyę w polityce i pokazał światu, czem partya katolicka w parlamencie stać się może, gdy stanie ściśle na gruncie prawa i konstytu-cyi. W służbę ideałów katolickich poddał wszystko, co nam konstytucya państwowa przyniosła i korzystał z każdego chwi-lowego położenia i konstelacyi politycznej i drogą możliwych ustępstw i kompromisów zmierzał zawsze z jasną i nieodmienną konsekwencyą do celów, wskazanych mu przez rozum i sumienie katolickie.

Tak centrum podniosło i pokrzepiło na duchu katolików wszystkich krajów i budując na zasadach katolickich w myśl wielkich mistrzów średniowiecza, wskazało nam €rogę, jak praktycznie rozwiązać należy wszystkie wielkie problemy dzisiejszego życia ekonomicznego i socyalnego.

Praca polityczna Decurtinsa była niewątpliwie wydatna bardzo i obliczona na daleką metę, ale spoistej partyi politycznej na wzór centrum niemieckiego wielki ten wódz katolicki #iie stworzył.    '

Dlaczego? Bo w pracy tej zamało uwzględniał moment psychologiczny i za mało się liczył ze zdaniem wybitniejszych członków swego stronnnictwa.

Jakiś wybitny parlamentarzysta powiedział: Ichbin Fuhrer,

*

also folgę ich ihnen⁽\ W słowach tych tkwi głęboka prawda polityczna. Dobry bowiem wódz polityczny i parlamentarny musi starać się poznać i należycie uwzględnić różne poglądy i życzenia swego stronnictwa, tak, żeby myślący i pracujący polityk miał wrażenie, że on wpłynął na rządy partyi, że doświadczenie jego i wiedza znalazły odbicie w kierownictwie

i    ■»

wodza. Takim wodzem był Windhorst.

Decurtins natomiast, choć wybornie znał fizyognomię czasu