1352737890

200 KONIEC WOJNY, KONIEC ŚWIATA

jsa wnioskiem Leona papieża X., jakich błędów głównie chronić się powinni kaznodzieje; tedy do przestępstw najsurowszym wyrokiem potępionych załącza: „cobądź zapowiadać alba zapewniać o czasach ostatecznych, o latach antychrysta alba o jakimś oznaczonym dniu sądu, gdyż Prawda mówi: ,o dniu onym abo godzinie żaden nie wie, ani Anyołowie w niebie, ani Syn, iedno Ociec.,.¹), nie wasza rzecz iest znać czasy²), a kto tylko śmiał dotychczas zapewniać o czemś podobnem, każdy okazał się kłamcą"³). Sobór orzeka to słowami św. Tomasza⁴), który uczy za św. Augustynem⁵), że _wPan słowami o czasach, złożonych we Władzy Ojca, a niedostępnych dla naszego rozumu, rozsypał wszystkie tablice rachmistrzów i kazał im milczeć. Bo czego nie chciał apostołom odkryć, gdy pytali, tego innym nie objawi. Stąd, kto tylko chciał obliczyć czasy rzeczone, każdy dotychczas okazał się kłamcą, bo niektórzy zapowiadali 400 lat od Wniebowstąpienia Pańskiego do Jego powrotu na Sąd, inni 500, inni 1000, więc najoczywiściej zwodzili; również i ci najoczywiściej zawiodą, którzy jeszcze nie przestają obliczać^.

Tak przejętą duchem Kościoła naukę św. Tomasza potwierdzili inowiercy mimowolnie. Wyrok Laterański ukrócił swawolę wyobraźni śród katolików przynajmniej na jakiś czas. Przegląd piśmiennictwa wieszczego spotyka dalszy ‘jego rozwój w krajach przeważnie Kościołowi nie podległych: więc Brusch na koniec świata oblicza rok albo 1589 albo 1643; Huebner rok 1666, Nicolai rok 1670, Braunbon r. 1711, Whis. ton rok albo 1714, albo 1736, albo 1766, Piotr Aliak r. 1879, Hieronim Kardan z Jakóbem Naklantem rok 1800, Bengel rok 1836, Irwingianie rok 1835 albo i późniejszy, byle przed 1900, Miller nawet dzień oznaczył: 21/3 1843, a gdy w dniach następnych słońce co rana wschodziło nad światem nienaruszo-

1

*) Mr. 13, 32; Mt. 24, 36.

2

)    Dz. 1, 7.

3

)    Mansi t 32, s'r. 916-947.

4

)    Distinct 43, q. 1, a. 3 qu. et sol. 2. c.

5

)    P. i,. t. 41, str. b!6 -617.