1352738063

óm SPRAWOZDAMY Z RUCHU RELIGIJNEGO,

lestwo z konieczności sprowadza coraz więcej bawełny z Rosyi, co w porównaniu z kosztem odległego transportu podraża ten surowiec o 20 kop. na pudzie. Nadto wskutek cła wełny bawełny na rynku ros. są o całą stawkę celną wyższe od zagranicznych, skutkiem czego stanowią silną zaporę w^t rozwoju spożycia wytworów bawełnianych w^ państwie rosyjskiem, temsamem oddziały wuj ąc na samą produkcyę tkacką. O ile dla Rosyi rozwój j ej plantacyi bawełny j est równoważnikiem szkód przez to wyrządzonych, dla Królestwa są to bezwzględne straty bez żadnej korzyści.

Prócz wykazanych dotąd stron wojennego oddziaływania polityki przemysłowej Rosyi na rozwój ekon. Król. trzeba zaznaczyć i te straty, jakie ono ponosi przez odpływ^r kapitałów do Rosyi, tak jak opłaty celne, jakoteż nadwyżkę ceny za produkty surowe, spowodowane niemi, przytem nieprawdopodobnem jest, by kiedykolwiek polityka celna tego państwa (o ile Rosya trzymać się będzie protekcyonizmu) odstąpiła od ochrony su-rowca, a gdyby tak było, nastąpi to wówczas, gdy przemysł w Cesarstwie się rozrośnie i na równi z Król. wytwarzać pocznie wyższe wyroby. Będzie to zarazem chwilą upadku teoryi o „rynkach wschodnich⁴⁴, jako o terenie ekspansyi ekon. Król., a wtedy wobec braku surowca w Król. przemysł polski nie będzie w stanie konkurować z wytwórczością fabryczną Rosyi, może i na rynkach Królestwa. „Wtedy wspólność granicy celnej dla Król. tylko szkody w postaci poi. celnej nieprzystosowanej do potrzeb Królestwa i żadnych korzyści, żadnych za to kompensat, w postaci „rynków wschodnich⁴⁴ przynosić nie będzie⁴⁴. Twierdzenie należy uogólnić : polityka celna obcej, nie polskiej państwowości, nigdy nie może być wyrazem potrzeb Królestwa, musi ona bowiem być wypadkową różnolitych potrzeb całego państwa, przystosowanie poi. celnej obcej, może być rezultatem przypadkowej zgodności w pewnym poszczególnym punkcie potrzeb Królestwa z potrzebami całego państwa, nigdy wyrazem świadomego i celowego programu, przystosowanego dla Król., może ono dotyczyć kilku punktów, nigdy całości taryfy celnej i całokształtu potrzeb Królestwa. O prawidłowym rozwoju. ekon. kraju przy pomocy taryf celnych, o popieraniu rozwoju tych właśnie działów wytwórczości, które na to najbardziej zasługują, które mają największą przyszłość w^ kraju,