1352738084

NAUKOWEGO I SPOŁECZNEGO    387

" ¥

i

w nich siły odzywało się w nas uczucie trwoźnego życzenia : obyśmy broni tej nigdy użyć nie potrzebowali!

Dzisiaj działa i modele, których działalność pokazuje nam wystawa, huraganowym ogniem grzmią, na wszystkich frontach, siła ich doszła do punktu najwyższego rozpętania, zdobyte zaś nieprzyjacielskie karabiny, bagnety i noże, symetrycznie tu w kozły i piramidy ułożone, pławią, się tam na froncie we krwi naszych braci, i dużo z nich poległo śmiercią, bohaterska, zanim trofea znalazły się na wystawie wojennej we Lwowie. I podczas gdy oglądamy tu na bezładną, kupę zrzucone odłamki szrapneli, zdobyte siodłaj piki, zestrzelone latawce,

gdy zatrzymujemy się przed drucianemi zasiekami, zaglądamy do

/• ⁴

rowów strzeleckich, podziwiamy zaiste imponuj ącą sprawność pracy w etapach — wojna idzie dalej swoją, krwawą, drogą,, codziennie porywa tysiące ofiar, nieubłaganie zacięta. Moira przesuwa linię frontów

0    kilometry wstecz i naprzód, przesuwa wśród takichże rozciągniętych pajęczyn kolczastych, przez poorane głębokiemi bruzdami strzeleckich rowów łono ziemi, zapomocą tych uśpionych tu dział i najeżonych ostrzem ściany bagnetów... Tam wojna jest straszną,...

*

* *

Pfawie w drugą rocznicę wybuchu wojny otwarto poświeconą jej wystawę. Od dwóch lat żyjemy w czemś nieogarnionem myślą, prze-potężnem, niebywałem, nadcodziennem, co przecież codziennem

1    zwykłem dla nas się stało, do czego dorosnąć i przystosować się mu simy. Dzisiaj, gdy pobieżnie okiem rzucimy na okres ubiegłych dwóch łat, trudno jeszcze ókreślię^ jak nadludzkie te przejścia i zmagania się oddziałają na nasze umysły i nerwy. Jedno stanowczo stwierdzić możemy: powaga chwil przeżywanych wyrzuciła z dostępnych dla niej dziedzin drobiazgowość wszelką, oczyściła z zamiłowania do rzeczy błahych i błyskotliwych. Licząc się z nią, odrzuciła wystawa wojenna tak nieodzowną dawniej w tego rodzaju przedsięwzięciach jarmarczność stylu i potrafiła stworzyć arcydzieło wdzięku i stosującego się do wymagań tejże doby wojennej taktu. Budynki przeważnie w stylu ,golowym “ utrzymane, przedstawiają się poważnie i szlachetnie; pełne prostoty, ale w liniach i rozmiarach umiejętnie zestrojone place i ga" lerye chlubne dają świadectwo artyzmowi organizatorów.

Na wstępie, strzeżony przez zdobyte na Bosyariach groźne działa, wznosi się pawilon główny, zbudowany z odzianej w białą korę brzozy. Ta wytworna, delikatna biel łagodzi surowość dość prymitywnych