93132

T

B

Rys. 2

Zależność między graniczną wartością siły tarcia a naciskiem N określają prawa tarcia, ustalone na podstawie doświadczeń wykonanych przez Culomba i Morena dla różnego rodzaju stykających się powierzchni:

1.    Siła tarcia jest niezależna od wielkości powierzchni stykających się ze sobą ciał a zależy jedynie od ich rodzaju.

2.    Wielkość siły tarcia dla ciała znajdującego się w spoczynku może zmieniać się od zera do granicznej wartości, proporcjonalnej do całkowitego nacisku normalnego.

3.    Gdy ciało ślizga się po pewnej powierzchni, siła tarcia jest zawsze skierowana przeciwnie do kierunku ruchu i jest mniejsza od granicznej wartości.

Na podstawie tych praw można określić zależności między siłą tarcia T a naciskiem normalnym N. W przypadku ciała pozostającego w spoczynku na chropowatej powierzchni siła tarcia wyraża się zależnością:

T <]uN

gdzie u-współczynnik tarcia ślizgowego (statycznego), zależny od rodzaju materiałów trących się ciał, wartości chropowatości i stanu ich powierzchni (suche, wilgotne zimne gorące).

Jeżeli siła tarcia osiągnie swą graniczną wartość, czyli tarcie jest całkowicie rozwinięte, w powyższym wzorze należy przyjąć znak równości

T_g= ju N

2