1687288983

UWM Studia Prawnoustrojowe 10

2009

ARTYKUŁY

Janusz Bojarski Piotr Chrzczonowicz Alicja Ornowska

Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu

Europeizacja prawa karnego materialnego - niektóre aspekty teoretyczne i praktyczne (trójgłos)

1. Ogólna charakterystyka zjawiska europeizacji w dziedzinie prawa karnego. Harmonizacja a unifikacja prawa karnego

Coraz częściej o prawie karnym obowiązującym w państwach członkowskich Unii Europejskiej mówi się w kontekście zagadnienia jego europeizacji. Europeizacja jest procesem stopniowym, związanym z oddziaływaniem regulacji Rady Europy oraz Wspólnoty Europejskiej i Unii Europejskiej na wewnętrzne porządki prawne państw współpracujących ze sobą w ramach powyższych systemów¹. Obok pojęcia „europeizacja prawa” pojawiają się wielokrotnie pojęcia „harmonizacja prawa” oraz „unifikacja prawa”. Można powiedzieć, że zarówno harmonizacja, jak i unifikacja prawa stanowią przejaw tendencji europeizacyjnych. W integrującej się Europie, oprócz dążenia do harmonizacji prawa państw członkowskich, widoczne są dążenia do tworzenia jednolitego prawa na poziomie europejskim, a więc jego unifikacji².

1

   Warto odnotować, iż Rada Europy od dziesiątków lat kształtuje europejskie standardy normatywne w wielu dziedzinach prawa, które przez respektujące je państwa brane są pod uwagę w procesie stanowienia lub stosowania prawa. Powstające w łonie Rady Europy od połowy ubiegłego wieku akty prawne i dokumenty — rozliczne konwencje i rekomendacje - odegrały znaczącą rolę w harmonizacji rozwoju regulacji prawnych krajów europejskich, również w obszarze karnoprawnym. Niedługą historię posiada natomiast europeizacja prawa karnego, odbywająca się państwach Unń Europejskiej, w efekcie oddziaływania na krajowe porządki prawne prawa wspólnotowego i unijnego. Por. A. Adamski, Europeizacja prawa karnego, [w:] A. Adamski, J. Bojarski, P. Chrzczonowicz, M. Filar, P. Girdwoyń, Prawo karne i wymiar sprawiedliwości państw Unii Europejskiej. Wybrane zagadnienia, Toruń 2007, s. 429.

2

   Por. C. Mik, Europeizacja prawa karnego gospodarczego, [w:] A. Adamski (red.), Przestępczość gospodarcza z perspektywy Polski i Unii Europejskiej, Toruń 2003, s. 78-79.