2588001728

zatrudniające do 25 osób, w handlu detalicznym sklepy, których obrót me przekracza 50 tys. funtów natomiast w transporcie drogowym firmy nie posiadające więcej niż 6 pojazdów. Jednocześnie raport Boltona wymienia trzy cechy jakościowe odróżniające małe firmy od pozostałych podmiotów: cechy o charakterze ekonomicznym (względnie mały udział w rynku), menedżerskim (firma jest kierowana przez jej właściciela lub współwłaścicieli w sposób mocno spersonalizowany) i właścicielskim (firma jest niezależne - nie stanowi części dużego przedsiębiorstwa).

Kryteria ilościowe zaprezentowane w raporcie Boltona z pewnością są nieadekwatne do dzisiejszych warunków. Podlegały one więc ewolucji i z pewnością nadal będą, ze względu na zmieniającą się pozycję małych i średnich przedsiębiorstw w gospodarce rynkowej. Obok małych firm wyodrębniono przedsiębiorstwa średnie i mikroprzedsiębiorstwa - firmy najmniejsze. Kryteria jakościowe z kolei są w miarę stabilne, jednak również tu nie obywa się bez redefinicji niektórych cech, chociażby wcześniej wspomnianej samodzielności ekonomicznej.

W każdym kraju, jak i w Unii Europejskiej obowiązuje zwykle kilka oficjalnych definicji małych i średnich przedsiębiorstw: dla celów statystycznych, dla celów rachunkowości sprawozdawczej, podatkowych i dla przydziału środków pomocowych. Podobnego podziału definicji można się doszukać w ustawodawstwie polskim. Definicje te mogą być wynikiem stosowania odmiennych źródeł danych pochodzących ze statystyki publicznej, rejestrów' podatku od wartości dodanej.

Kraje Unii Europejska, jak i ubiegające się o członkostwo w myśl Rekomendacji Komisji Europejskiej^-6 nr 96/280/EC (zmieniona Rekomendacją Komisji Europejskiej 2003/361/EC z 2003 roku) dążą od 1996 roku do unifikacji podstawowych definicji prawnych. Zalecana definicja ma charakter multikiyterialny. Podstawowymi kry teriami wyodrębniania firm różnej wielkości są: liczba zatrudnionych, obrót, suma bilansowa i niezależność. Rekomendacja rozstrzyga wiele spornych kwestii dotyczących precyzyjnego określenia wielkości zalecanych kryteriów. Może, choć nie musi, stosowana w ustawodawstwie krajowym przez państwa członkowskie, jednak w zakresie programów' i projektów UE ma charakter bezwzględnie obowiązujący, niezależnie od prawa krajowego. Formalizacja statystyczno-administracyjna wspólna dla wszystkich krajów wspólnoty pozwala porównać podstawow e parametry , a przede wszystkim analizować znaczenie i rolę małych i średnich przedsiębiorstw w gospodarce rynkowej.

Ustawodawstwo polskie aż do roku 1999 nie zawierało jednolitej definicji małych i średnich przedsiębiorstw, chociaż istniały definicje stosowane dla celów' statystycznych i podatkowych. Dopiero w 1999 roku do ustawy „Prawo działalności gospodarczej’'²⁷ wprowadzono pojęcie małego i średniego przedsiębiorcy w związku z dostosowywaniem prawodawstwa polskiego do unijnego. Kolejne zmiany w tym zakresie przyniosło wprowadzenie w 2004 roku „Ustawy o swobodzie

²⁶    Commission Recommendation of 3 April 1996 Cencerning the Definition of Smali land Medium-sized Enterprisiess, Official Journal 30/04/1996, No. L 107, The Commission of The European Communities.

²⁷    Dz. U. nr 101. poz. 1178 (z późniejszymi zmianami) z dnial9 listopada 1999 roku.

19