2588001733

Małe jest piękne, ale słabe

Wstęp

Przesłanki podjęcia tematu

Po dzieciątkach lat fascynacji dużymi i bardzo dużymi przedsiębiorstwami zarówno w gospodarce centralnie planowanej, jak i rynkowej od początku lat osiemdziesiątych można zaobserwować wzrastające zainteresowanie jednostkami mniejszymi. Niektórzy ekonomiści mówią o ponownym wyłonieniu się (re-emergence) lub ponownych narodzinach (re-birth) małych przedsiębiorstw¹. Na podstawie analiz zmian zatrudnienia w najwyżej rozwiniętych krajach w końcu lat siedemdziesiątych XX wieku dostrzeżono początek wychodzenia małych i średnich przedsiębiorstw z cienia dużych korporacji i powszechnie ogłoszono renesans sektora małych i średnich przedsiębiorstw (MSP). Zaskoczeni politycy, badacze, ekonomiści z czasem przyjęli do wiadomości ten fakt, który stal się podstawą do tworzenia programów politycznych, prowadzenia badań czy redefinicji teorii ekonomii dotyczących funkcjonowania przedsiębiorstw różniej wielkości w gospodarce.

W literaturze przedmiotu, jak i w praktyce przytacza się wiele argumentów potwierdzających tezę o istotnej roli małych i średnich przedsiębiorstw w rozwoju gospodarczym każdego kraju². Mają one zarówno charakter jakościowy, wskazujący na pewne szczególne cechy tej grupy podmiotów gospodarczych, jak i ilościowy, wyrażający się w ich potencjale ekonomicznym. Małe i średnie przedsiębiorstwa uważane są za stymulator rozwoju gospodarki, a ich funkcjonowanie stanowi przejaw zdrowej konkurencji oraz odzwierciedla przedsiębiorczość społeczeństwa³. Duże jednostki najczęściej poprzez stosowanie zasad formalnego zarządzania próbują dopiero wyzwolić w sobie cechy przedsiębiorczości⁴. Z przedsiębiorczości, o której mówi się w odniesieniu do małych i średnich przedsiębiorstw, wynika stała dbałość o efektywne wykorzystanie zasobów ludzkich, rzeczowych, a przede wszystkim finansowych.

Szczególną cechą polskiej gospodarki jest relatywnie duży, na tle innych krajów regionu, udział małych i średnich przedsiębiorstw w liczbie podmiotów' ogółem oraz spełnianie istotnych dla rozwoju gospodarczego i społecznego kraju funkcji. MSP stanowią 99,86 %⁵ całej populacji przedsiębiorstw w Polce, zatrudniają 65 % ogółu pracujących oraz tworzą 48 % produktu krajowego

5

1

‘M. Szreder: Development of smali enterprises in Poland. Results of a sample survey conducted in the province of Gdańsk. Statistics in Transition, March 2001 Vol. 5, No.l, s. 75-92.

2

Na przykład: K. Safin: Zarządzanie małąfirmą. Wrocław: Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej im. Oskara Lanego we Wrocławiu, 2003; P. Dominiak: Sektor MSP we współczesnej gospodarce. Warszawa: PWN 2005; Małe i średnie przedsiębiorstwa w gospodarce regionu. Red. M. Strużycki: Warszawa: PWE 2004.

3

   A. Skowronek-Mielczarek: Małe i średnie przedsiębiorstwa. Źródła finansowania. Warszawa: Wydawnictwo C.H.Beck 2003 s. 6.

4

   K. Safin: wyd. cyt. s. 8.

5

   Obliczenia w łasne dla roku 2004. na podstawie danych statystycznych GUS, ww w .stat.gov.pl odczytane dnia 04.04.2005.