regionalnym, a przeprowadzone badania prognostyczne wskazują na powiększanie się korzystnego dla stolicy i jej okolic dystansu.21
Proces wzbogacania kapitału ludzkiego wymaga od zbiorowości nie tylko inwestowania w kształcenie jednostki poprzez rozbudowę bazy oświatowej, ale i niwelowania strat kapitału. Oznacza to konieczność minimalizowania nierówności w dostępie do edukacji i w przebiegu edukacji. W polskich warunkach czynnikami, które ograniczają szanse edukacyjne dzieci, są: ubóstwo, niski poziom wykształcenia rodziców i miejsce zamieszkania (najczęściej analizowane w przekroju miasto-wieś; w wypadku Warszawy w przekroju dzielnic). Kumulacja tych czynników grupuje dzieci, które są szczególnie narażone na niepowodzenia edukacyjne - tzw. dzieci z grup edukacyjnego ryzyka.22 Inne grupy „wrażliwe", które mogą pozostawać bez wsparcia systemowego, chociaż bardzo go potrzebują, to: dzieci o specjalnych potrzebach i dzieci imigrantów. W wprowadzonej analizie usług opiekuńczo-oświatowych zwrócę uwagę na sygnalizowane kategorie małoletnich.
A. Opieka nad małym dzieckiem
Instytucjonalne wsparcie rodziny w sprawowaniu opieki nad małym dzieckiem do lat 3 dają żłobki. Dane urzędowe wskazują, że oferta żłobków jest niewystarczająca.23 W 40 żłobkach warszawskich w kwietniu 2009 roku znajdowało się 3669 miejsc. Wraz ze wzrostem subpopulacji dzieci najmłodszych (w wieku do 6 lat) rośnie zapotrzebowanie rodziców na usługę opieki. Popyt na tego rodzaju usługi zwiększa się w wyniku zmiany struktur i więzi
21 M. Herbst, Wpływ kapitału ludzkiego i społecznego na (krótkookresowy) wzrost gospodarczy w polskich podregionach, w: M. Herbst (red.), Kapitał ludzki i kapitał społeczny a rozwój regionalny, Wydawnictwo Naukowe Scholar, Warszawa 2007, s. 185 i dalsze
22 B. Murawska, Dzieci z grup edukacyjnego ryzyka, w: Małe dziecko w Polsce - raport o sytuacji edukacji elementarnej, FRD, PAFW, Warszawa, raport na płycie CD w posiadaniu autorki.
23 Program rozwoju sieci żłobków miasta stołecznego Warszawy na lata 2009-2012, Zespół Żłobków m. st. Warszawy, maszynopis w posiadaniu autorki.
14