148 Barbara Bojko-Kulpa, Agnieszka Lewicka-Zelent
Jednym z istotnych założeń resocjalizacji inkluzyjnej jest rozwijanie kompetencji podopiecznych, a wśród nich: adekwatnej samooceny, samokontroli, umiejętności konstruktywnego rozwiązywania problemów, cierpliwości, wytrwałości, itp.1. Ważne jest także odpowiednie kształtowanie poczucia własnej tożsamości jednostki, w czym pomocne okazują się metody twórczej resocjalizacji12. W praktyce okazało się, że uczestnicy programu nie tylko przebyli wyznaczoną trasę, ale przewartościowali pewne poglądy. Do tej pory żaden z nich nie powrócił na drogę przestępczą. Próbują oni układać sobie życie według nowych zasad, zgodnych z regułami życia społecznego. Trudno jest jednoznacznie stwierdzić, czy jest to stan przejściowy, czy został zrealizowany cel nadrzędny- readaptacja społeczna podopiecznych. Jednak na chwilę obecną można uznać, że założony cel programu resocjalizacyjnego został osiągnięty.
Pewnym wyzwaniem dla organizatorów Nowej Drogi okazał się wybór opiekunów osób skazanych. W procesie rekrutacyjnym wzięły udział osoby z różnych obszarów naszego kraju, spośród których wyłoniono dziesięciu potencjalnych kandydatów na opiekunów wyprawy. Wszyscy oni uczestniczyli w szkoleniu, na którym nie zabrakło treści stricte turystycznych i związanych z udzielaniem pierwszej pomocy. Aczkolwiek centralne miejsce zajęły informacje z zakresu pedagogiki resocjalizacyjnej i psychologii społecznej. Nie wszyscy chyba jednak, mimo przeprowadzonych warsztatów, zdawali sobie do końca sprawę z powagi funkcji, jaka została im powierzona. W drogę ze skazanymi wyruszali m.in.: młody biznesmen, nauczyciel, absolwent historii, socjolog, doktorant, ksiądz wychowawca z lubelskiego seminarium, muzyk, były strażnik więzienny oraz przewodniczka turystyczna. Każda z tych osób cechowała się innymi przymiotami, posiadała innych zasób wiedzy o człowieku i prawach rządzących nim oraz odmienną motywację do podjęcia współpracy z byłymi osobami osadzonymi. Pomimo licznych obaw zarówno ze strony samych osób rekrutowanych, jak i organizatorów wyprawy, „wędrowcy” doszli do celu, dzielnie wypełniając swoją misję. Każdy z nich wypracował własną metodę pracy z podopiecznym, wykorzystując swoje zasoby osobiste, a równocześnie stosując wypracowane w trakcie szkolenia zasady komunikacji na trasie.
Uczestnicy programu, na trasie, skorzystali z trzydziestu miejsc noclegowych, znajdujących się na plebaniach lub w klasztorach, a których klimat ułatwiał pobudzenie refleksji nad własnym życiem. W związku z tym, że prowadzili oni „dzienniki” oraz nagrywali fragmenty swojej wędrówki, obecnie montowany jest film dokumentalny z wydarzeń, które miały miejsce na trasie. Podzielą się oni swoimi doświadczeniami i przeżyciami z osobami, które poszukują potwierdzenia sensowności podjętych działań oraz skazanymi zamierzającymi w przyszłości przystąpić do programu Nowa droga.
A. Fidelus, W stronę resocjalizacji inklucgjnej, „Probacja” 2011, nr 2, s. 74.
12 M. Konopczyński, Metody twórczej resocjalizacji. Teońa i praktyka nychowawczą, Warszawa 2009.