1. Prawa ogólno i spółczynniki doświadczalno. 331
jako otjliczonc natężenie tnące, które powoduje ukręcenie (pęknięcie) ciała skręcanego.
Naprężenie bezpieczne (fc, ciągnienie, Jc ciśnienie, tb gięcie, bg cięcie, k kręcenie) jest to naprężenie w kg/cin2, którego działaniu można
dany pręt poddać bezpiecznie, t. j. bez obawy jego pęknięcia. Naprężenie bezpieczne przyjmujemy zazwyczaj mniejszem niż naprężenia u granic proporcyonalności i sprężystości.
Spółczynnik bezpieczeństwa (g jest to stosunek wytrzymałości do stosowanego naprężenia bezpiecznego. A więc spółczynnik bezpieczeństwa na ciągnienie jest: <5 = Ka: ka, na ciśnienie <g = K: Ic i t. d. Mó-
wimy' zatem o zastosowanem (g krotnem bezpieczeństwie.
15. Spółczynniki sprężystości i wytrzymałości.
Wszystkie dane liczbowe wyrażamy w kg i cm2. Dalsze dane, doty czącc wytrzymałości innych materyałów podano w Dziale ósmym
Matcryały budowlane.
m
Gatunek
żelaza
Spdlczyn-iiik sprężystości
Spdlcz. spręiyst na przesuwanie
Uran i ca iroporcyonal ności
Wytrzymałość
■ «
na n:|gniomo na cisniomo
E
a
|| do włókien
2000000 770000
Żelazo zlewne. 12,150000 830000
2.00000 850000
1300
do
I7OO
2000
do
2400
2SJOO do
2200
do
2800
25OO
do
( 50002)
Twardsza, nic
Stal sprężynowa, niolinrtowana
2.200000 S 5OOOO
n hartowana 1 2200000 850000
4000 i więc. 7^00 i więc.
2150OOO 83OOOO
f jak stał
Żelazo lanc
(żeliwo)
Uwapi p. słr.
750000 290000
do do
1050000 400000
nast.
2000 i więc.
^ (jp i liii
1 CiK" C~ 1UOOOO
3300
do
4000 ł) 3400
do
4400
4500
do
IOOOO 2)
f ~ęoo
do
| 9OOO 8000 i więc.
( 35°°
| do
} 70003)
i więcej
[ 1200 do
I 1800
miarodajne
\qj miarodajna
(dla miękkiej miarodajne
dla twardej
jak atal 2lmvna
7000 do .
8000