2165574203

Problemy aktywizacji miast 131

i usługową. Jak wynika z analizy przesłanek lokalizacyjnych kombinatu zambrowskiego (Werwicki [13]), powinien on znaleźć się w Łomży, co pozwoliłoby na bardziej właściwą aktywizację tego miasta.

Oczywiście umieszczenie kombinatu w Łomży nie pozwoliłoby na rozbudowę Zambrowa. A zatem pomimo niewątpliwych korzyści, jakie w związku z budową zakładów odniósł Zambrów — omówiony przykład trudno uznać za wzorcowy.

Wcześniej aniżeli powiat zambrowski utworzono powiat moniecki, powstały z podziału powiatu białostockiego, spowodowanego koniecznością oddzielenia części północnej od południowej; poprzednio powiat białostocki był za wielki, a jego kształt zbyt wydłużony.

W związku z nowo utworzonym powiatem zaszła konieczność wyboru osiedla, które miałoby pełnić rolę ośrodka powiatu. Miasteczko Knyszyn, tradycyjny ośrodek lokalny tego obszaru, dobrze powiązany z zapleczem siecią dróg — został pominięty w tych rozważaniach, a stolicą powiatu zostały Mońki, wieś przy szosie i linii kolejowej, łączącej Grajewo z Białymstokiem. Decyzją tą przypieczętowano los Knyszyna, narażając się równocześnie na poważne koszty budowy od nowa osiedla o charakterze miejskim. Wpradzie dzięki swej roli administracyjnej Mońki mają niewątpliwie szanse dalszego rozwoju, jednakże poważnej rozbudowie administracji (terenowej i gospodarczej) oraz pewnej rozbudowie usług nie towarzyszy niestety odpowiednie wzmocnienie funkcji produkcyjnych.

Podobnie postąpiono w wypadku Sejn i Dąbrowy. Oba te powiaty utworzono na początku 1956 r., przy czym w skład po w. sejneńskiego weszła wschodnia część pow. suwalskiego, a pow. dąbrowski powstał ze wschodniej części pow. augustowskiego i północnej części pow. sokolskiego. Sejny, podobnie jak szereg innych miast białostockich, największy swój rozkwit przeżyły przed pierwszą wojną światową. W okresie międzywojennym liczyły ponad 3 tys. mieszk., czyli około połowy swego stanu z 1904 r. Druga wojna pogłębiła upadek miasta, a ostatnio po 1950 r. notujemy przyśpieszenie rozwoju ludności, niewątpliwie wynikające z utworzenia tu nowego powiatu. Liczba zatrudnionych wzrosła tu w ciągu dwu pierwszych lat dwukrotnie, przy czym o ile w 1954 r. ze względu na trudności uzyskania pracy w Sejnach pewna ilość osób wyjeżdżała do pracy poza miasto — o tyle w 1960 r. dojeżdża 3°/n zatrudnionych.

Z zestawienia tego, w którym podano odsetki zatrudnionych w danym dziale gospodarki narodowej w stosunku do ogółu mieszkańców miasta — widać wyraźny wzrost stopnia produktywizacji ludności z około 14 do około 25%>. Pomimo iż ulokowanie stolicy nowo utworzo-