Rafał Pysz
Grupa: środa 11:30- 13:00 Informatyka, rok I, EAIiE
Bezpieczeństwo pracy zależy od przestrzegania i przyswojenia sobie pewnych zasad, które powinny stać się częściowo odruchem bezwarunkowym w czasie wykonywania pracy. Jednym z czynników powodujących duże zagrożenie zdrowia lub życia jest prąd elektryczny.
1. Działanie prądu na organizm człowieka
Ciało człowieka jest dobrym przewodnikiem prądu, przez co jesteśmy wyjątkowo narażeni na niekorzystne skutki przepływu prądu przez ciało. Najlepszym izolatorem w naszym ciele jest skóra, lecz wystarczy zwykłe zawilgocenie skóry (np. poprzez spocenie się), by oporność ciała gwałtownie spadła.
Porażenie prądem to stan, w którym następuje zakłócenie prawidłowej pracy organizmu. Do takich zakłóceń możemy zaliczyć:
- migotanie zastawek i komór w sercu
- zakłócenie pracy układu oddechowego (poprzez skurcz mięśni)
- śmierć kliniczna
- działanie cieplne, oparzenia ciała
- szok
- uszkodzenie wzroku np. poprzez błysk łuku elektrycznego
Bezpośrednio po rażeniu prądem, tzn. po przerwaniu przepływu prądu, może wystąpić wstrząs elektryczny, objawiający się przerażeniem, bladością, drżeniem ciała lub kończyn, nadmiernym wydzielaniem potu, stanem apatii lub euforii. Może również wystąpić obrzęk mózgu i utrata przytomności, połączona z zatrzymaniem krążenia krwi i brakiem oddechu. Skutki te mogą się ujawnić również po pewnym czasie od momentu porażenia..
Droga przepływu prądu przez organizm ludzki ma też wpływ na skutki porażenia: groźniejsze są te porażenia, przy których serce i ośrodki nerwowe znajdują się na drodze przepływu rażeniowego.
Dla pracy serca najgroźniejsze są natężenia prądu powyżej 0,2-0,5 A, gdyż przy tych natężeniach zatrzymanie akcji serca może nastąpić już po upływie ułamka sekundy, dlatego ważne jest szybkie przerwanie przepływu prądu rażeniowego.
Zjawisko porażenia ma miejsce wówczas, gdy występuje droga dla prądu rażenia i istnieje źródło napięcia wymuszającego przepływ takiego prądu.
Napięcie dotykowe jest to napięcie między dwoma punktami nie należącymi do obwodu elektrycznego, z którymi mogą się zetknąć jednocześnie obie ręce lub ręka i noga człowieka. Napięcie krokowe jest to napięcie między dwoma punktami na powierzchni ziemi lub na powierzchni stanowiska pracy, odległymi od siebie o 1 m (jeden krok).
Prąd jest ogólnie dostępny, dlatego konieczne jest nauczenie się zasad bezpieczeństwa w obchodzeniu się z nim.
1