Okres międzywojenny (1921—1939) 87
Mówiąc o trudnościach czy nawet zacofaniu, należy jednak pamiętać, że jest to zacofanie względne w stosunku do reszty miast niemieckich, co nie znaczy, że granica polityczna nie wywarła żadnego wpływu na wygląd, stan zainwestowania i zagospodarowania miast. Pod tym względem miasta wschodniopruskie zdecydowanie górowały nad swymi sąsiadami z zachodu czy południa.
Tabela 16
Struktura zawodowa ludności trzech powiatów należących poprzednio do Prus Wschodnich oraz Prus Wschodnich w 1933 r. (w %)
Dział gospodarki nar. |
Powiat olecki, gołdapski ełcki |
Prusy Wsch. |
Ludność rolnicza* |
56,3 |
42,2 |
Zatrud. poza rolnictwem | ||
Przemysł |
5,9 |
7,1 |
Komunikacja i handel |
3,6 |
5,3 |
Administracja i usł. publ. |
2,1 |
3,5 |
Służba domowa |
0,9 |
1,4 |
Ogółem |
12,5 |
17,3 |
Nie pracujący**, utrzymujący się z za- | ||
robków nieroln. |
31,2 |
40,5 |
Ogółem |
100,0 |
100,0 |
* Łącznie z biernymi. Włączono tu również ludność utrzymującą się z leśnictwa, rybołówstwa i ogrodnictwa.
** W tym członkowie rodzin pracujących poza rolnictwem oraz utrzymujący się i pozazarobkowych źródeł utrzymania (emeryci, renciści, stypendyści itp.).
Brak dostatecznie szczegółowych materiałów, dotyczących zatrudnienia ludności, uniemożliwia przeprowadzenie klasyfikacji funkcjonalnej miast i precyzyjne określenie typów funkcjonalnych. Można natomiast w oparciu o analizę stopnia koncentracji urządzeń usługowych, wiążących miasta z zapleczem, zanalizować ośrodki lokalne województwa białostockiego. Mówiąc o ośrodkach lokalnych spóbujemy zbadać i ustalić stopień związania osiedla z terenem, z drugiej zaś strony — wzajemną hierarchię tych ośrodków.
W literaturze zachodniej, poświęconej problematyce ośrodków lokalnych, bierze się pod uwagę przede wszystkim powiązania handlowe, wyrażające się w liczbie sklepów oraz w wyjazdach ludności po zakupy, dla załatwienia „interesów” rozumianych dość szeroko. Jest rzeczą oczywistą, iż chcąc uchwycić powiązania gospodarcze ośrodka z zapleczem, należy analizować kierunki handlu, który jest najważniejszym zewnętrznym przejawem tych powiązań. Ponadto zwrócić należy uwagę