2165574566

94 Osiedla miejskie w okresie kapitalizmu

nych, pomimo zachowania przodującej pozycji wśród miast powiatowych, nie osiągnęły nawet przedwojennej liczby mieszkańców. Odpływ ludności rosyjskiej nie miał tu jednak żadnego wpływu, gdyż liczba jej była nieznaczna. W Łomży w 1897 r. na 18,9 tys. mieszkańców było zaledwie 261 Rosjan (w tym 188 urzędników), natomiast większość prawie 6 tys. garnizonu wojskowego stanowili Rosjanie.

Charakterystyczną cechą struktury narodowościowej⁹¹ miast białostockich był znaczny udział ludności żydowskiej, sięgający niekiedy powyżej połowy mieszkańców. Udziały ludności żydowskiej były w miastach białostockich szczególnie wysokie w porównaniu z miastami innych obszarów. Należy zaznaczyć, że ludność ta, żyjąc, w dużych dość odseparowanych grupach⁹², była stosunkowo słabo zasymilowana, o czym świadczy zbliżony odsetek ludności wyznania mojżeszowego używającej języka żydowskiego (jedynie 1,1 °/o Żydów podało jako ojczysty język nieżydowski, podczas gdy średnio w Polsce prawie ll°/o).

Tabela 20

Ludność żydowska w miastach wybranych województw w 1931 r.

(w %)

Grupa ludności	Miasta woj. białostockiego	Miasta Polski ogółem	Miasta woj. lubelskiego	Miasta woj. śląskiego
Ludność z językiem ojczystym żydowskim (łącznie z hebrajskim)	38,0	24,3	37,5	1,4
Ludność wyznania mojżeszowego	38,4	27,3	43,7	3,9

Udział ludności żydowskiej zmalał w ciągu pierwszych dziesięciu lat międzywojennych z 46,2% do 38,4°/o. Spadek ten był w województwie znacznie szybszy aniżeli średni spadek w miastach Polski (z 30,6% w 1921 r. do 27,3 w 1931 r.), co wiązało się z ruchami migracyjnymi tej ludności.

Inne mniejszości stanowili Białorusini i Rosjanie (6,9% ludności prawosławnej⁹³), zwłaszcza w miastach pow. bielskiego (16,5%). Po-

A. Krysiński, Struktura narodowościowa miast polskich. Warszawa 1937, s. 53.

92    c. S t o p n i c k a-R osenthal, Social Stratification of the Jewish Com-munity in a smali Polish town. „The American Journal of Sociology”, t. 59, 1953, nr 1, s. 1—10.

93    Większość ludności prawosławnej podała jako język ojczysty polski (jedynie w pow. bielskim 3,9°/o ludności podało język białoruski, a język rosyjski: w Bia-