Udziały w PIT i CIT Podatek dochodowy od osób fizycznych i podatek dochodowy od osób prawnych sq jedynymi dwoma podatkami, z których wpływy dzielone sq pomiędzy Skarb Państwa (co oznacza, że zaliczane sq do dochodów budżetu państwa) i jednostki samorzqdu terytorialnego. Konstrukcja udziałów we wpływach z podatków dochodowych polega na tym. że:
- wpływy z PIT i CIT gromadzone sq przez urzędy skarbowe.
- uprawnienia do podejmowania decyzji indywidualnych zwigzanych z tymi podatkami przysługuję wyłęcznie organom aparatu skarbowego podległego Ministrowi Finansów (naczelnikom urzędów skarbowych. dyrektorom izb skarbowych. Ministrowi Finansów).
- gminom, powiatom i województwom samorzqdowym przysługuje odpowiednia część faktycznie zrealizowanych wpływów z tych podatków. przy czym wysokość udziałów, sposób rozliczania należnych kwot udziałów między jednostki samorzqdu terytorialnego oraz terminy przekazywania JST środków z rachunków budżetu państwa określa ustawa o dochodach jednostek samorzqdu terytorialnego.
Obowiqzujqce obecnie stawki udziałów JST (w procentach) we wpływach z podatków dochodowych sq następujqce:
| Podatek |
Gminy |
Powiaty |
Województwa | |
PIT |
39.34% |
10.25% |
1.60% |
_SI_ |
6.71% |
1.40% |
14.75% |
Przyjęte mechanizmy podziału należnej wszystkim JST kwoty udziałów w PIT i CIT pomiędzy poszczególne jednostki posługuję się pewnymi uproszczeniami. sq one jednak precyzyjnie opisane w ustawie o dochodach jednostek samorzędu terytorialnego. sq merytorycznie uzasadnione i nie budzę większych kontrowersji.
W przypadku CIT uproszczenie polega na tym. że kwota udziałów w CIT przysługujęca od podatku zapłaconego przez konkretny podmiot nie zawsze trafia w całości do gminy (powiatu, województwa), w której mieści się formalnie siedziba firmy, lecz jest rozdzielana między JST. w których pracuję pracownicy tej firmy proporcjonalnie do liczby zatrudnionych. co oczywiście nie zawsze odpowiada terytorialnemu rozkładowi zysku - jest to jednak rozwięzanie lepsze od przekazywania całych udziałów do JST - siedziby władz firmy.
Wętpliwości budzi wysoki udział województw we wpływach z podatku dochodowego od osób prawnych, będęcego źródłem dochodów mało stabilnym i trudnym do prognozowania
Subwencje ogólne Subwencje ogólne sq przysługujęcymi wszystkim jednostkom samorzędu terytorialnego środkami budżetu państwa, obliczanymi - odrębnie dla każdej jednostki - według algorytmu określonego częściowo w ustawie o dochodach jednostek samorzędu terytorialnego, a częściowo - w rozporzędzeniach wydanych na podstawie tej ustawy.
W obecnej postaci subwencja ogólna składa się z kilku odrębnych części, z których każda rozdzielana jest między JST według odrębnego algorytmu. Wyróżnia się więc:
- część oświatowę.
- część wyrównawczą w ramach której wyróżnia się kwotę podsta-wowę i kwotę uzupełniajęcę.
Finanse samorzędowe po 25 latach - stan i rekomendacje