Kaźmierowski C., Zakład Gleboznawstwa i Teledetekcji Gleb UAM Poznań
Gleboznawstwo
grudzień 2012
Fizyczne właściwości gleb
Porowatość aeracyina (<j>a;) - stosunek objętości fazy gazowej (Va) do objętości całkowitej \ (Vc), wyrażony w nr/m3 lub cm3/cm3. Jest to cząstkowa zawartość fazy gazowej.
<pa = — = </>„-©
“ Vr
układzie naturalnym
Dla większości roślin uprawnych optymalne warunki tlenowe, tj. odpowiednia ilość tlenu będącego receptorem elektronów występują przy porowatości aeracyjnej w strefie korzeniowej przekraczającej 0,1 - 0,15 m3/m3. Wyjątkiem są trawy, które przetrwają nawet przy (J>a na poziomie 0,06 m3/m3.
Wilgotność objętościowa (0) - stosunek objętości fazy ciekłej (VI) do objętości całej próbki w układzie naturalnym (Vc), wyrażony w m3/m3 lub cm3/cm3
0 = — dla wody 0 = — =--—
iub ® = £ę-*w =pcxW
gdzie: W - wilgotność wagowa, Vl - objętość wody, pl - gęstość wody
Wilgotność wagowa (W) - stosunek masy fazy ciekłej (tj. wody, Ml) zawartej w glebie do masy suchej gleby (MS), wyrażony w Mg/Mg lubwg/g:
W = ; (Mg/Mg lub w g/g)
Ms
Wskaźnik nasycenia gleby wodą (f) - stosunek objętości fazy ciekłej (Vi) do objętości wolnych przestrzeni (V„), wyrażony w postaci liczby niemianowanej (wskaźnik):
/ =
0
t
Przykład - obliczenia wilgotności gleby | ||
| Wielkość |
Cylinder 1 |
Cylinder 2 |
Vc (cmJ) |
100 |
100 |
Ms (g) |
120 |
180 |
qc =Ms/Vc (g/cm3) |
1,20 |
1,80 |
Po wlaniu do obu cylinderków po 30 g wody | ||
W=MI/Ms (g/g) |
0,250 |
0,167 |
© = Vl/Vc (cm3/cm3) |
0,300 |
0,300 |
0.55 i
]= 0.50 ;
_ 0 45 :
1 o.4o:
3
o
o 0.35 1 S- 0.30 j 0.25 J
Sand Silt Clay
25th percentile lOth percentile
Rys. 10. Wykresy skrzynkowe ilustrujące skalę zróżnicowania fizycznych właściwości gleb - dotyczyć mogą obszaru pola, regionu lub dowolnego zbioru danych.