b) Zenit - punkt na sferze niebieskiej znajdujący się dokładnie nad pozycją obserwatora.
c) Odległość zenitalna - kąt zawarty pomiędzy kierunkiem poprowadzonym od obserwatora do obiektu obserwacji znajdującego się na sferze niebieskiej a kierunkiem poprowadzonym od obserwatora do Zenitu. W przypadku niniejszej pracy odległość zenitalna wyrażana jest w stopniach.
d) Azymut - kąt zawarty pomiędzy kierunkiem południowym a horyzontalną składową kierunku poprowadzonego od obserwatora do obiektu. Radioteleskop wykorzystuje współrzędne azymutalne liczone od południa. W kierunku wschodnim kąt azymutalny jest ujemny, natomiast w kierunku zachodnim dodatni.
W układzie współrzędnych horyzontalnych można jednoznacznie określić położenie obiektu obserwacji przy pomocy azymutu oraz odległości zenitalnej. Jedynie te dwie współrzędne wymagane są do skierowania radioteleskopu na radioźródło. Wprawdzie brakuje tutaj informacji o odległości obiektu od obserwatora, jednak w tym przypadku współrzędne te mają służyć jedynie ustawieniu anteny, zatem informacja o odległości obiektu jest zbędna w tego typu pomiarach.
3.2. Układ współrzędnych równikowych równonocnych
Drugim układem współrzędnych wykorzystywanych w niniejszej pracy jest układ współrzędnych równikowych równonocnych. Jest to podstawowy układ współrzędnych wykorzystywany w astronomii i za jego pomocą określa się współrzędne obiektów astronomicznych. Podobnie jak w przypadku układu współrzędnych horyzontalnych konieczne jest wprowadzenie kilku dodatkowych pojęć.
a) Równonoc - zrównanie dnia i nocy. Występuje, gdy promienie słońca padają na Ziemię prostopadle do jej osi obrotu. Występuje dwa razy w roku: 20/21 marca (równonoc marcowa, równonoc wiosenna) oraz 22/23 września (równonoc wrześniowa, równonoc jesienna).
b) Koło wielkie - płaszczyzna będąca przekrojem kuli, przechodząca przez jej środek
14