3784499945

matyzowane systemy produkcyjne i podgrupa: 25.040.30 - Roboty przemysłowe. Manipulatory. Wiele setek tysięcy norm skatalogowano według tych zasad.

Stosowanie norm przestało być obowiązujące, ale ich przestrzeganie powinno być bezwzględne wszędzie tam, gdzie jest to możliwe z powodów technicznych i współpracy międzynarodowej.

Istotną korzyścią z normalizacji jest możliwość unifikacji takich samych części, a nawet zespołów, w różnych maszynach i urządzeniach. To z kolei prowadzi do znacznego ułatwienia konstruowania maszyn - konstruktor - zamiast po raz kolejny projektować (kształtować, wymiarować, sporządzać dokumentację konstrukcyjną) wiele elementów dobiera z katalogów. Jedynym opisem takich części jest wówczas powołanie się na stosowną normę. Należy przy tym pamiętać, że istnienie normy dla danego elementu (np. śruby) nie oznacza, że część ta jest produkowana; trzeba to sprawdzić w katalogu producenta.

8.3

Materiały stosowane w budowie maszyn

Na części maszyn stosuje się materiały, które spełniają warunki wytrzymałościowe, technologiczne oraz ekonomiczne stawiane projektowanym elementom. Racjonalny dobór materiału jest ważnym czynnikiem wpływającym na jakość, trwałość i cenę wyrobu. W znacznej mierze od doświadczenia konstruktora zależy dobór stosowanego materiału.

Materiały w budowie maszyn ogólnie można podzielić na metalowe i niemetalowe.

Materiały metalowe

Stal to materiał najczęściej stosowany na części maszyn. Jest stopem żelaza z węglem, przy czym zawartość węgla wynosi mniej niż 2%. W konstrukcji maszyn zwykle są stosowane stale niestopowe konstrukcyjne wyższej jakości, które oznaczano dwucyfrową liczbą określającą średnią zawartość węgla w setnych częściach procentu. Obecnie te dwie cyfry - zgodnie z PN-EN - poprzedza litera C i np. oznaczenie C45 określa stal o zawartości ok. 0,45% węgla. Wytrzymałość stali wzrasta ze wzrostem zawartości węgla. Wraz ze zmianą udziału węgla w stali pojawiają się również możliwości poprawienia jej własności mechanicznych w wyniku obróbki cieplnej, co przy doborze materiału należy brać pod uwagę. Na przykład stale wysokowęglowe dobrze poddają się ulepszaniu cieplnemu, ale - zahartowane cieplnie - są bardziej kruche. Stale niskowęglo-we z kolei mogą uzyskać - na przykład - wzbogaconą w węgiel

212