Krzysztof Choromański „ Usługi komunalne - raport na podstawie danych za rok 2008"
Efektywność kosztową usługi określa wskaźnik udziału ceny dostawy wody do kosztu poboru i dostawy wody. Z ekonomicznego punktu widzenia średnia wartość wskaźnika jest prawidłowa - dostawca wody z nadwyżki ceny nad kosztem może prowadzić rozwój infrastruktury wodociągowej. Szczegółowe analizy poszczególnych miast pokazują, że niektóre miasta dopłacają do taryf wodociągowych. Należy podkreślić, że w obecnym badaniu wskaźnik jest wyższy w stosunku do roku poprzedniego (zarówno średnie dla wszystkich miast, jak i dane grupowe). Może to oznaczać zmiany w dotychczasowej niekorzystnej polityce utrzymywania chronicznego deficytu w sektorze wodno-ściekowym.
Ważnym elementem oceny systemu zarządzania może być analiza formy organizacyjno-prawnej. W ankiecie znaczna część miast nie podała informacji z tego zakresu informując o braku danych, lub istniała trudność w określeniu form własności z punktu widzenia gminy, jeśli obsługuje ją (w pełni lub częściowo) sąsiednia gmina lub związek międzygminny.
Usługę zbiorowego odprowadzania ścieków określa 19 wskaźników, a dokładniejszej analizie poddano 13 wskaźników. Dostępność fizyczną usługi określa wskaźnik udziału mieszkań z kanalizacją do wszystkich mieszkań w danym mieście. Średni poziom wyposażenia mieszkań w kanalizację jest wysoki i wynosi 94,61 %. Dostępność cenową usługi określa wskaźnik wysokości ceny brutto odbioru ścieków. Wskaźnik można ocenić jako wiarygodny i jest on bardzo ważny dla społecznej oceny zarządzania usługą. Skuteczność jakościową usługi określają wskaźniki awaryjności sieci i przyłączy kanalizacyjnych. Wskaźniki te są obrazem stanu technicznego infrastruktury kanalizacyjnej i powinny być obserwowane z perspektywy wielu lat. W porównaniu z awaryjnością infrastruktury wodociągowej infrastruktura kanalizacyjna jest bardziej zawodna.
Skuteczność ilościową usługi określają wskaźniki udziału liczby mieszkańców korzystających z kanalizacji do liczby wszystkich mieszkańców, ilości odprowadzanych ścieków w tym bytowych oraz nasycenie infrastrukturą kanalizacyjną powierzchni miasta. Udział mieszkańców korzystających z kanalizacji jest znacznie mniejszy od udziału mieszkań wyposażonych w wodociąg gminny. Jednakże analizowane dane mogą potwierdzać obserwowany wzrost stopnia skanalizowania związany z realizacją KPOŚK. Podobnie jak w przypadku wodociągów, od początku lat dziewięćdziesiątych w miastach polskich nastąpiła radykalna zmiana w zakresie wyposażenia w systemy oczyszczania ścieków.
6