3826200410

►

Wstęp

Niniejszy moduł stanowi ogólne wprowadzenie do dalszych rozważań poświęconych podstawowym zagadnieniom mikroekonomii. Koncentruje się głównie na analizie przedmiotu badań ekonomii i jej działów, a także na prezentacji i wyjaśnieniu podstawowych pojęć wykorzystywanych w ekonomii, takich jak czynniki produkcji, rzadkość zasobów gospodarczych, koszt alternatywnej decyzji i granica możliwości produkcyjnych, zwana również krzywą transformacji, a także metodzie badawczej stosowanej w ekonomii. Szczególne miejsce w niniejszym module stanowi prezentacja podstawowych pojęć i zasad służących do opisu funkcjonowania mechanizmu rynkowego. Mechanizm ten stanowi „serce" współczesnej gospodarki. Przedmiotem rozważań jest przede wszystkim prawo popytu i podaży, które wskazuje kierunki reakcji popytu i podaży na zmiany ceny. Rozwinięciem tego tematu jest analiza pozacenowych czynników determinujących zmiany popytu i podaży (np. dochody konsumentów, ceny innych produktów, koszty produkcji itp.) i wyjaśnienie mechanizmu osiągania równowagi rynkowej. Zwieńczeniem prowadzonych w module rozważań jest charakterystyka miar służących do pomiaru elastyczności popytu i podaży.

1. Przedmiot i główne działy ekonomii

Ekonomia jest nauką o gospodarowaniu, czyli o tym, w jaki sposób społeczeństwo wykorzystuje ograniczone zasoby do wytworzenia dóbr materialnych i usług (dóbr niematerialnych) i w jaki sposób przez różne formy podziału i wymiany owych dóbr zmierza do zaspokojenia ludzkich potrzeb. Przedmiotem badań ekonomii staje się więc wytwarzanie dóbr, służących zaspokajaniu potrzeb, przez podział, wymianę i konsumpcję.

jedynie w biblijnym raju Adam i Ewa nie zajmowali się gospodarowaniem, gdyż mieli w zasięgu ręki „drzewo obfitości", które było źródłem wszelkich dóbr. W centrum zainteresowań ekonomii znajduje się ten sposób zaspokajania potrzeb ludzkich, które realizuje się dzięki wykorzystaniu rozmaitych środków produkcji wytworzonych przez człowieka. Ekonomia sprowadza zaspokajanie potrzeb ludzkich do wspólnego mianownika, co oznacza, że:

a)    osiągnięcie celu gospodarczego traktuje się w ekonomii jako korzyść dla człowieka, wynikającą z zaspokajania potrzeb (np. przyjemność z zaspokojenia pragnienia, korzyść finansowa, satysfakcja z wykonania dobrej pracy itd.);

b)    uzyskanie korzyści wymaga zastosowania odpowiednich środków materialnych i/lub pieniężnych; w ekonomii nie ma niczego za darmo;

c)    zaspokajaniu potrzeb służą dobra; pojęciem tym określa się każdy środek, który bezpośrednio lub pośrednio zaspokaja potrzeby ludzkie.

Przedstawione wyżej dobra mogą różnić się ze względu na ich związki z zaspokajaniem potrzeb. Dc które zaspokajają potrzeby ludzkie bezpośrednio w akcie konsumpcji nazywa się Inne dobra służą do konsumpcji pośrednio, co oznacza, że wykorzystywane są do produkcji > konsumpcyjnych. Są to dobra określane jako B

Podział dóbr

dobra produkcyjne