4087490267

17

4.2. POJĘCIA PODSTAWOWE

wszystkich wymienionych elementów jest niezbędna do sprawnego rozwiązywania problemów praktycznych. Przykładowo, dane dotyczące czasu trwania czynności można przyjąć deterministyczne ustalone (normatywne), dokonać pomiaru ich cech losowych (wykonać serię pomiarów oraz zweryfikować hipotezę o typie rozkładu i jego parametrach, wartości średniej i wariancji), dokonać pomiaru w celu aproksymowania wartością deterministyczną (jeśli wariancja jest dostatecznie mała), dokonać pomiaru w celu określenia funkcji przynależności do reprezentacji rozmytej, ustalić funkcję przynależności w oparciu o opinię eksperta.

Niniejsza książka jest poświecona wyłącznie problemom deterministycznym, z pełną informacją o danych i stanie procesu, wyznaczających rozwiązania w trybie off-line. Problemy te traktowane są jako bazowe do modelowania i rozwiązywania zagadnień pokrewnych. Niektóre z omawianych podejść można zastosować do szeregowania zadań w trybie on-line i w systemach szeregowania stochastycznego.

4.2 Pojęcia podstawowe

Problemy szeregowania odwołują się do następujących elementarnych pojęć: zadania (zlecenia) oraz zasoby. Zadania polega na wykonaniu ciągu czynności zwanych operacjami, z których każda wymaga zaangażowania określonych zasobów. Zadaniem może być proces obróbki detalu w przemyśle maszynowym, proces montażu - w przemyśle samochodowym, realizacja inwestycji - w budownictwie, przygotowanie promu kosmicznego do wystrzelenia - w realizacji projektu naukowo-badawczego, czy też przetworzenie partii surowca - w przemyśle petrochemicznym. Zasobami są urządzenia, personel, materiały, kapitał czy też surowce energetyczne potrzebne do realizacji zadań. Zarówno zadania jak i zasoby posiadają swoje cechy charakterystyczne, dość oczywiste intuicyjnie, patrz na przykład prace 37,38,183. W przypadku zadań wymienia się, między innymi, termin gotowości (termin pojawienia się zadania), żądany termin zakończenia, przerywalność operacji (dopuszczenie przerywania wykonywania), podzielność operacji (dopuszczenie dekompozycji operacji), sposoby wykonywania operacji (szczegółowe żądania zasobowe, alternatywne sposoby wykonywania). W przypadku zasobów pod uwagę bierze się trzy podstawowe ich kategorie: odnawialne (procesor, maszyna, robot), nieodnawialne (surowce, materiały podlegające zużyciu), podwójnie ograniczone (energia, kapitał). Zasoby odnawialne posiadają ograniczenie strumienia dostępności, zasoby nieodnawialne - ograniczenie globalnej ilości, zaś podwójnie ograniczone - oba rodzaje ograniczeń. Spośród wielu istot-