7133532049

14 TRIBOLOGIA 4-2003

chropowatości powierzchni, powstawanie głębokich wyrw. Powoduje to występowanie takich wad wytłoczek jak wgniecenia i zarysowania. Proces powstawania i niszczenia połączeń adhezyjnych ma charakter losowy. Tworzące się na narzędziu „lokalne nalepienia” w wyniku wielokrotnych cyklicznych odkształceń ulegają umocnieniu i następnie zniszczeniu. Występujące na narzędziach do tłoczenia uszkodzenia w postaci wyrw i kraterów świadczą o tym, iż zniszczenie połączenia tarciowego wystąpiło nie na granicy „narost-narzędzie”, ale w warstwie wierzchniej narzędzia.

I MASZYNA (Prasa) I

| wyposażona w narzędzie

PROC ES TŁOCZENIA

WYMAGANE WŁASNOŚCI _NARZĘDZIA |

j- dokładność kształtowo-| wymiarowa

-    dobre własności ślizgowe

j- wysoka gładkość powierzchni

-    odporność na tworzenie naros I (zużycie adhezyjne)

-    odporność na zużycie cierne wysoka trwałość

WYMAGANE WŁASNOŚCI _BLACHY I

-    wysoka tloczność

-    korzystny stosunek, R/Rm

-    duże wydłużenie względne

-    duża gładkość powierzchni

-    wskaźnik umocnienia (neO.2 dla blach kat.USB)

-    wsp. anizotropii normalnej „Rok. 1.5

-    brak anizotropii płaskiej

-    drobnoziarnista struktura

-    odporność na starzenie dobra spawalność i zgrzewałność (zw łaszcza blachy karoseiyjne)

I WYMAGANE WŁASNOŚClI 1 SMARU TECHNOLOGICZNEGO

-    niski współczynnik tarcia

-    odpowiednia lepkość

-    stałość własności w temperaturze db 50C

-    brak korozyjnego oddziaływania na wytłoczkę

-    brak reakcji z lakierem łub innymi pow łokami

-    nie pozostawianie plam po wyżarzaniu

-    łatwość usuwania z wytłoczki

-    zabezpieczenie wytłoczki przed korozją w warunkach magazynowania

KOŃCOWE WŁASNOŚCI I WYROBU (wytłoczki) [

-    wysoka gładkość powierzchni

-    brak wad powierzchniowych i pęknięć

-    odpowiednia mikrostruktura

-    brak naprężeń własnych

-    równomierny rozkład odkształceń

Rys. 1. Wymagania, które powinien spełniać układ tribologiczny: „odkształcany materiał - smar technologiczny - narzędzie”

Fig. 1. The reąuirements that the tribological system: "defonned materiał -teclmological lubricant - tool" should fulfil