216 BIBLIOTEK) POLSKIEJ AKADEMII NAUK
Komitetu Badań Naukowych utworzonego w 1991 r.1. KBN wprowadził zasadę oceny placówek naukowych na podstawie rankingu, przyjmując określone kryteria. I chociaż ponad 75% instytutów PAN uzyskało najwyższą kategorię „A", to i tak były to środki niewystarczające, co odbijało się przede wszystkim na ograniczaniu funduszy przeznaczanych na biblioteki.
Wiele bibliotek PAN znalazło się w sytuacji zagrożenia. Ówczesne władze PAN zwróciły się do dyrekcji Biblioteki PAN w Warszawie „o podjęcie działań w porozumieniu z pozostałymi bibliotekami PAN zmierzających do uchronienia księgozbiorów przed zniszczeniem lub rozproszeniem”. Działania zostały podjęte; zorganizowano zebranie kierowników bibliotek PAN środowiska warszawskiego, w którym udział wzięli także dyrektorzy bibliotek samodzielnych PAN 12. Wysłano do bibliotek ankietę z pytaniami na temat stanu ich zagrożenia likwidacją lub przekształceniami. Uzyskana w ten sposób wiedza pozwoliła zorientować się w sytuacji dysponentom bibliotek i przygotować ewentualne środki zaradcze.
Reorganizacji podlegały także instytuty PAN; wówczas dochodziło do przemieszczeń księgozbiorów, m.in. niektórych oddziałów terenowych do bibliotek głównych tych placówek. Biblioteka Orientalistyczna wchodząca w skład Zakładu Krajów Pozaeuropejskich została przekazana Uniwersytetowi Warszawskiemu, a księgozbiór Zakładu Zdrowia Psychicznego Centrum Medycyny Doświadczalnej i Klinicznej został przekazany Instytutowi Psychologii Uniwersytetu Łódzkiego. Niektóre biblioteki placówek warszawskich zmieniły lokale, najczęściej z powodów finansowych. Należą do nich biblioteki: Instytutu Psychologii, Instytutu Podstaw Informatyki, Instytutu Nauk Ekonomicznych, Zakładu Językoznawstwa. Biblioteka Instytutu Slawistyki PAN w 2001 r. opuściła pomieszczenia na V i VI piętrze Pałacu Kultury i Nauki i po połączeniu się z odpowiednią profilowo biblioteką UW przeniosła się do jej siedziby (Krakowskie Przedmieście). W związku z likwidacjąw 1999 r. Zakładu Fizyki Ciała Stałego PAN w Zabrzu Biblioteka Zakładu została włączona do Biblioteki Informacji Naukowo-Technicznej Centrum Chemii Polimerów w Zabrzu. Biblioteka Zakładu Biologii Wód im. Karola Starmacha w Krakowie jest w likwidacji i od 2004 r. będzie wchodzić w skład Biblioteki Instytutu Ochrony Przyrody w Krakowie.
Niektórym instytutom udało się wybudować nowe siedziby, a ich biblioteki uzyskały korzystne warunki lokalowe. Dotyczy to m.in. Instytutu Biochemii i Biofizyki, Instytutu Biocybernetyki i Inżynierii Biomedycznej, Centrum Medycyny Doświadczalnej i Klinicznej, Centrum Badań Molekularnych i Makromolekularnych, Instytutu Chemii Bioorganicznej.
Ustawa z dnia 12.1.1991 r. o utworzeniu Komitetu Badań Naukowych. „Dz.U nr 8 poz. 28.
12 Por. przyp. 4.