��Dlaczego ten temat? Prawie ka|
dy w swojej pracy wykorzystuje notacj
graficzn
(np. do modelowania, ilustrowania itp.) Prawie ka|
dy stosuje inn
, kt�r
musi definiowa
We wsp�lnej grupie (produkcyjnej) konieczne jest Notacja UML stosowanie jednolitej, wsp�lnej, dobrze zdefiniowanej notacji, w tym graficznej w skr�cie Notacja powinna by
wB
a[
ciwa do zastosowaD
Jest wskazane, aby notacja byB
a popularna i powszechnie wprowadzenie do modelowania oprogramowania uznana W procesie dydaktycznym nie jest wskazane stosowanie tylko jednej notacji, ale najpopularniejsze trzeba uwzgl
dnia
Modele budowane w procesie Modele budowane w procesie wytwarzania oprogramowania wytwarzania oprogramowania Domain Business Model Partial artifacts, Modeling Biznesowy * refined in each * iteration. WymagaD
Use-Case Model Analityczny :System foo( x ) Danych Requirements bar( y ) system Projektowy text use system operations system use case sequence operation Implementacyjny cases diagrams diagrams contracts Design Model Design Modele: model dziedziny Rodzaje diagram�w Modeluj
ce algorytmy/aktywno[
ci Modeluj
ce zwi
zki statyczne mi
dzy elementami projektu oprogramowania Modeluj
ce zwi
zki dynamiczne mi
dzy elementami projektu oprogramowania Modeluj
ce wymagania Modeluj
ce organizacje (procesy biznesowe) Modeluj
ce zwi
zki mi
dzy elementami implementacyjnymi Modeluj
ce struktur
techniczn
1 Modele budowane w procesie wytwarzania oprogramowania (zgodnie z kolejno[
ci
Elementy notacji (wprowadzenie) budowania) NewCo Biznesowy NewClass mponent Atrybut Operacja() WymagaD
NewPackage <�processor name> Analityczny NewState entry/ Nam e pre emptive Projektowy exit/ Name do/ Name <�process name > event Event In/ ^Event Out New Object : <�th rea d n ame> NewClass Danych <�Actor Name> NewActivity (f rom Ac tors) <�device name> Implementacyjny Konstrukcyjny <�Use Case Name> (from <�Use Case Name>) Elementy notacji - zwi
zki Stereotypy <�<�realize>> NewClass Atrybut NewClass2 NewClass <�<�process>> Operacja() NewClass Atrybut <�<�ster>> Atrybut NewClass Operacja() Atrybut NewClass2 <�Use Case Name> <�<�ster>> Operacja() <�<�use-case realization>> <�Use-Case Name> (from <�Use Case Name>) Operacja() New Object : : NewClass NewClass NewClass Atrybut NewClass2 [ Guard ] Operacja( ) Operacja() NewPackage <�<�layer>> <�<�subsystem>> NewPackage NewPackage NewClass NewActivity Atrybut NewClass2 1: Operacja( ) Operacja() New Object : : NewClass NewClass NewPackage NewClass2 <�processor name> <�<�include>> <�device name> Connection <�Use Case Name> NewUs eCase <�Use Case Name> NewUs eCase (from <�Use Case Name>) (from <�Use Case Name>) preemptive <�Use Case Name> <�Actor Name> <�process name> (from <�Use Case Name>) (f rom Actors) <�thread name> Sposoby prezentacji stereotyp�w Diagram przypadk�w u|
ycia Graficzny model wymagaD
funkcjonalnych <�<�Business Worker>> BuisnessW_X Specyfika podej[
cia  opis interakcji BuisnessW_X BuisnessW_X systemu z otoczeniem <�<�control>> CC Przedstawia: CC atrybut atrybut Otoczenie  aktor�w operacja() operacja() CC atrybut Spos�b u|
ywania stemu przez otoczenie  operacja() przypadki u|
ycia <�<�subsystem>> <�<�Interface>> <�<�subsystem>> Zwi
zki otoczenia z przypadkami u|
ycia InterfaceB ClassB ClassB InterfaceB Hierarchi
otoczenia i przypadk�w u|
ycia Zwi
zki mi
dzy przypadkami u|
ycia 2 Hierarchia aktor�w i przypadk�w PrzykB
adowy diagram u|
ycia Make_Deal Register System 1 User Rola 1 UC_X Buy_Books Find_a_Book Rola 2 Admin Create_Account Uszczeg�B
owienie przypadk�w Biznesowe przypadki u|
ycia u|
ycia (organizacji) Fragment modelu organizacji (przedsi
biorstwa) Wykonywany opcjonalnie na etapie Get_Permission wst
pnym/strategicznym 5Get_Key <�<�include>> Zazwyczaj du|
y poziom og�lno[
ci <�<�include>> Rola 1 Przedstawia spos�b widzenia caB
ej organizacji <�<�extend>> przez jej otoczenie Borrow_Car Fill_Tank <�<�extend>> Projektowane oprogramowanie jest tylko cz
[
ci
tak modelowanej organizacji <�<�include>> Rola 2 NewUseCase6 Modyfikacja  zwykB
ego diagramu przypadk�w NewUseCase3 u|
ycia przez wprowadzenie odpowiednich stereotyp�w PrzykB
adowy diagram Diagramy aktywno[
ci Kiedy[
rozumiany jako specjalizacja diagramu stan�w UML- zmiana NewUseCase2 NewUseCase5 <�<�include>> <�<�include>> Wykorzystywany do opisu wymagaD
Rola 1 procesowych (przypadki u|
ycia s
jego <�<�extend>> NewUseCase NewUseCase4 fragmentem) <�<�extend>> Rola 2 <�<�include>> NewUseCase6 NewUseCase3 3 PrzykB
adowy diagram Stany pocz
tkowe i koD
cowe Ndo_A NewActivity NewActivity NewActivity Do_B NewActivity2 NewActivity2 NewActivity2 [ Warunek 2 ] [ Warunek 1 ] NewActivity3 NewActivity4 NewActivity3 [ Warunek 3 ] Operacje r�wnoczesne Operacje r�wnoczesne NewActivity NewActivity NewActivity2 NewActivity3 NewActivity2 NewActivity3 NewActivity5 NewActivity4  Tory pB
ywackie Diagram stan�w NewSwiml ane NewSwimlane2 Wykorzystywany do opisania dynamiki (zachowania si
) jednego elementu modelu NewActivity w zale|
no[
ci od wcze[
niejszych zdarzeD
NewActivity2 Opracowane na bazie map stan�w (Harel) NewActivity3 4 PrzykB
adowy diagram Akcje wykonywane w stanie wznowienie/aktywuj Zdarzenie 1 przerwanie Pracuje Przerwa wB

czenie przerwanie NewState event wyB

czenie/ zatrzymanie event wyB

czenie/ null entry/ Akcja 1 do/ Akcja 2 exit/ Akcja 3 wznowienie wyB

czenie event Zdarzenie In( Arg )[ War 1 ]/ ^Cel.Zdarzenie Out(Arg) event Zdarzenie In( Arg )[ War 2 ]/ ^Cel.Zdarzenie Out(Arg) wyB

czenie WyB

czone Zdarzenie In 2( Arg )[ War ] / Akcja ^Cel.Zdarzenie Out(Arg) NewState2 Zagnie|
d|
anie stan�w i stany historyczne Diagramy sekwencji z-0-2 Modeluj
dynamik
oprogramowania State1 H H Uwypuklaj
nast
pstwa czasowe State2 State2 z-0-1 komunikat�w State4 State4 State4 Prezentuj
jedn
[
cie|
k
realizacji z-4-5 State5 State5 State5 konkretnego wymagania, odpowiedzialno[
ci lub operacji z-2-3 z-1-0 z-3-3 State3 State3 PrzykB
adowy diagram WywoB
ania warunkowe i iteracje a : ClassA : ClassB : ClassC :ClassA : ClassB : ClassC message 1( ) Opis warunku messageX1( ) message 2( ) message 2( ) message 4( ) message 3( ) message 3( ) Opis stanu obiektu message 4( ) Opis warunk�w iteracji 5 Diagramy komunikacji Komunikaty zwrotne (wsp�B
pracy) : NewClass : NewClass2 : NewClass3 Tak jak diagramy sekwencji, modeluj
dynamik
oprogramowania messageX( ) Uwypuklaj
zwi
zki mi
dzy obiektami messageY( ) messageZ( ) R�wnoznaczno[

diagram�w PrzykB
adowy diagram sekwencji i komunikacji : NewClass : NewClass : NewClass2 : NewClass3 : NewClass 1: message 1( ) message 1( ) 1: message 1( ) 4: message 4( ) 3: message 3( ) 4: message 4( ) 3: message 3( ) message 2( ) message 3( ) : NewClass2 : NewClass2 message 4( ) 2: message 2( ) : NewClass3 2: message 2( ) : NewClass3 Diagramy klas Opis klasy Prezentuj
statyczne zwi
zki mi
dzy elementami Nazwa klasy logicznymi oprogramowania Klasy Operacje (odpowiedzialno[
ci, metody) Pakiety Atrybuty Interfejsy Podsystemy Warstwy Nazwa atrybut 1 : Boolean Zwi
zki mi
dzy klasami okre[
laj
wzajemn
atrybut 2 : Integer  widoczno[

 klas operacja 1() operacja 2() Zale|
no[
ci mi
dzy pakietami wynikaj
ce z  widoczno[
ci klas 6 Rodzaje klas PrzykB
adowy diagram CC B Klasa zwykB
a A +rola 2 message 1() message 3() 1 2..7 message 3() 1 Arg1 Klasa sparametryzowana message 4() 0..1 0..1 Arg2 +rola 1 PaCl C message C() <�<�abstract>> Klasa abstrakcyjna AC +rola 3 1..n Operacja abstrakcyjna D operacja zwykB
a() operacja abstrakcyjna() message 2() E Zwi
zki Opis asocjacji Asocjacje NewClass6 NewClass7 Nazwa (nieu|
ywana) NewClass6 NewClass7 Jedno i dwukierunkowe Stereotyp NewCl ass6 NewClass7 Agregacje Nazwy r�l NewCl ass6 NewClass7 Kompozycje Krotno[

Generalizacja NewCl ass6 NewClass7 (dziedziczenie) Zakres widzialno[
ci NewClass6 NewInterface7 Realizacja <�<�sterotyp>> Nazwa +rola A -rola B NewClass6 NewClass7 A B Zale|
no[
ci 2 1..7 Zakres widzialno[
ci Wykorzystanie pakiet�w Publiczny NewClass NewClass3 1..n 1..n (from Pakiet 1) 0..1 (from Pakiet 2) 0..1 +Rola 1 +Rola 3 Chroniony message 3() message 2() 1 1 0..n 0..n +Rola 2 Prywatny NewClass2 (from Pakiet 1) Implementacyjny (zaprzyjaz
niony) NewClass5 NewClass4 message 1() (from Pakiet 2) (from Pakiet 2) message 3() message 4() Nazwa Nazwa publiczny + Ppubliczny +rola chroniony # chroniony #rola prywatny - prywatny NewClass6 NewClass7 -rola Implementacyjny Iiplementacyjny rola Pakiet 1 Pakiet 2 + publiczny() publiczny() # chroniony() chroniony() - prywatny() prywatny() implementacyjny() implementacyjny() 7 Wykorzystanie podsystem�w i interfejs�w Diagram proces�w Podsystem to wyizolowany pakiet Przedstawia hierarchi
proces�w, widoczny tylko poprzez dokB
adnie podproces�w i w
tk�w okre[
lony interfejs Okre[
la zwi
zek mi
dzy procesami oraz Interfejs definiuje tylko operacje i staB
e mi
dzy procesami a implementuj
cymi je implementowane w pakiecie, podsystemie klasami lub klasie <�<�Interface>> NewInterface NewInterface NewClass8 <�<�subsystem>> operacja 1() NewPackage operacja 2() operacja 1() operacja 2() PrzykB
adowy diagram proces�w Diagram komponent�w Jak perspektywa logiczna ma by
<�<�process>> <�<�process>> Process Name Process Name 2  zanurzona w [
rodowisku implementacyjnym Zwi
zek klas z komponentami <�<�thread>> <�<�thread>> Thread Name 2 Thread Name 1 Komponenty odpowiadaj
zazwyczaj jednostkom kompilacji (plikom) <�<�thread>> Thread Name 3 <�<�process>> Subprocess Name Pakiety odpowiadaj
podsystemom implementacyjnym (katalogom, pakietom) PrzykB
adowy diagram Diagram monta|
owy U[
wiadamia ograniczenia konstrukcji NewSubprogSpec NewSubprogBody oprogramowania wynikaj
ce ze struktury technicznej Nie ma na celu precyzyjnego modelowania struktury technicznej NewMainSubprog NewPackageSpec NewPackageBody NewCo Przedstawia elementy struktury technicznej: mponent Procesory  elementy aktywne Urz
dzenia  elementy pasywne NewTaskBody PoB

czenie mi
dzy elementami NewTaskSpec Przedstawia rozmieszczenie program�w (i proces�w) w procesorach 8 Diagram monta|
owy: przykB
ad PrzykB
ady wykorzystania DM Modelowanie oprogramowania w tym Serwer statyczny model proces�w i model NewCo mponent Urz
dzenie USB komunikacji/synchronizacji preemptive NewMainSubprog Process Name Modelowanie organizacji  modelowanie Thread Name Ethernet 100 proces�w organizacji Model matematyczny  wektory stan�w Stacja NewCo mponent Proces Too many different views & ? I co dalej ? UML + Metodyka (RUP) + ... = Projektowanie 56 Notacja UML Koniec 9