plik


ÿþTECHNIKA I BIZNES otrzymano zwiàzek o w"aÊciwoÊciach dzone z atomów wanadu i chromu oto- CHEMIA magnetycznych, zwany nitroksydem czonych ligandami organicznymi, przy- 4-nitrofenylonitronowym, zawierajàcy ciàgajà inne magnesy w temperaturze Dziwne atraktory w"aÊnie w´giel, wodór, azot i tlen  te nawet oko"o 42°C. same sk"adniki, które wyst´pujà w ko- Gregory S. Girolami z University of Chemicy wytwarzajà juÝ feinie i w niezliczonej liczbie biologicz- Illinois, zajmujàcy si´ magnesami opar- niemetaliczne magnesy nych zwiàzków. tymi na b"´kicie pruskim, wyjaÊnia, Ýe Pierwsze substancje tego typu nie mo- nowe materia"y niemetaliczne magne- ikogo nie zaskakuje, Ýe poru- g"y znaleêç praktycznych zastosowa’, tyzujà si´, gdyÝ ich atomy sà uporzàd- szanie magnesem nad naczy- poniewaÝ stawa"y si´ magnesami jedy- kowane w sztywne sieci zacieÊniajàce Nniem z opi"kami Ýelaza spra- nie wtedy, gdy ozi´biono je do tempera- niektóre wiàzania mi´dzy nimi, co wia, iÝ ustawiajà si´ one pionowo na tury niemal zera bezwzgl´dnego. Obec- sprzyja uporzàdkowaniu spinów elek- jednym ze swoich ko’ców. By"oby jed- nie nie jest to juÝ konieczne. Miller tronów, które si´ w nich znajdujà. Che- nak czymÊ zupe"nie niezwyk"ym, gdy- i Epstein opracowali magnes na bazie micy eksperymentujà z tymi siecia- by poruszanie magnesem nad filiÝankà organicznej, zachowujàcy swoje w"aÊci- mi tak, by otrzymaç magnesy orga- kawy spowodowa"o nagle wyciàgni´- woÊci aÝ do 75°C. Ten zwiàzek chemicz- niczne, dzia"ajàce nawet w jeszcze cie ca"ej zawartej w niej kofeiny wyÝszych niÝ obecnie tempe- na powierzchni´. Podobnie zdu- raturach i konkurujàce pod mielibyÊmy si´, jeÊliby raptem ja- wzgl´dem si"y z Ýelaznymi kaÊ stara Êwiat"okopia przywar- odpowiednikami. "a do Êcianki lodówki. Trzeba PoniewaÝ magnesy organicz- uczciwie przyznaç, Ýe nieco fan- ne funkcjonujà juÝ w tempera- tazjujemy, chemikom uda"o si´ turze pokojowej, inÝynierowie jednak ostatnio tak zmodyfiko- rozwaÝajà wykorzystanie tych waç te same organiczne sk"adni- zalet, których nie majà metale. ki, które tworzà kofein´ i niebie- Magnesy te powinny "atwiej si´ ski barwnik stosowany do spo- zginaç i rozciàgaç, a ponadto rzàdzania fotokopii, Ýe moÝna byç ta’sze w produkcji od ma- z nich wytworzyç magnesy lÝej- gnesów metalowych, które za- sze, bardziej elastyczne i "atwiej- zwyczaj wytwarza si´ w tem- sze do wyprodukowania niÝ peraturach zbliÝonych do tem- zwyk"e metalowe. peratur wn´trza wulkanu. Ela- Istnienie magnesów niemeta- styczna pow"oka magnetyczna licznych jest moÝliwe, poniewaÝ lub duÝej g´stoÊci magnetycz- magnetyzm nie jest w"aÊciwoÊcià ny noÊnik danych sà dwiema metali jako takich, lecz zawartych narzucajàcymi si´ moÝliwoÊcia- w nich elektronów. Jedna z w"a- mi ich wykorzystania. snoÊci elektronów zwana spinem Wkrótce po ukazaniu si´ pu- powoduje, Ýe zachowujà si´ one blikacji o magnesach organicz- jak male’kie magnesy, majàce nych pracujàcych w tempera- swoje po"udniowe i pó"nocne bie- turze pokojowej do Millera guny. Kiedy spiny wielu sà- zg"osi"a si´ firma kosmetyczna siadujàcych elektronów sà tak sa- ( Nie jestem pewny, czego mo skierowane, tworzà po pro- chcieli  twierdzi) oraz lekarz stu znane wszystkim bieguny majàcy nadziej´ na popraw´ NIEMETALICZNY MAGNES (wewnàtrz probówki magnesu. Niektóre metale "atwo dzia"ania magnetycznych zasta- z prawej) uzyskano z dwóch cieczy si´ magnesujà, poniewaÝ majà wek w sztucznych sercach. Po- widocznych po lewej stronie. ogromnà liczb´ elektronów ch´t- niewaÝ jednak zwiàzek wanadu nie ustawiajàcych si´ w magne- z TCNE reaguje z tlenem wybu- tycznym porzàdku. TakÝe pewne sub- ny sk"ada si´ z atomów niemagnetycz- chowo, a magnesy z b"´kitem pruskim stancje niemetaliczne majà elektrony, na nego metalu  wanadu  otoczonych z czasem s"abnà, na szerokie ich zasto- które moÝna oddzia"aç podobnie. organicznymi czàsteczkami tetracyja- sowanie trzeba b´dzie jeszcze poczekaç. Joel S. Miller, pracujàcy obecnie w noetenu, inaczej TCNE. Mimo tych problemów wizja lekkie- University of Utah, i Arthur J. Epstein Zespó" francuski kierowany przez Mi- go, plastycznego magnesu zaintereso- z Ohio State University odkryli pierw- chela Verdaguera z Université Pierre et wa"a wielu naukowców. Niektórzy szy taki organiczny magnes w roku Marie Curie w ParyÝu równieÝ wypro- z nich badajà niezwyk"à zdolnoÊç ma- 1985. ChociaÝ badany zwiàzek chemicz- dukowa" magnesy dzia"ajàce w tempe- teria"ów do zmiany w"aÊciwoÊci magne- ny zawiera" atomy Ýelaza, o jego zdolno- raturze pokojowej, których podstawà tycznych pod wp"ywem Êwiat"a  cech´ Êci przyciàgania decydowa"y przeróÝ- jest barwnik zwany b"´kitem pruskim, atrakcyjnà, jeÊli chodzi o duÝà g´stoÊç ne dodatki organiczne. Inni badacze uÝywany niegdyÊ do nadawania koloru systemów optycznych s"uÝàcych do spreparowali od tej pory magnesy ca"ko- Êwiat"okopiom i wyrobom tekstylnym. przechowywania danych. wicie organiczne. W Japonii w roku 1991 Te ciemnoniebieskie zwiàzki, sporzà- Sasha Nemecek ÂWIAT NAUKI Lipiec 1997 17 JOEL S. MILLER University of Utah

Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
1997 08 str 100 101 Dostrzegalna roznica
1997 07 Szkoła konstruktorów

więcej podobnych podstron