1) rozważenie korzyści zastąpienia odlewu częścią spawaną, kutą lub tłoczoną;
2) ocena możliwości podzielenia dużego i skomplikowanego odlewu na kilka odlewów mniejszych w celu uproszczenia wykonania formy, ułatwienia obróbki mechanicznej, zmniejszenia ilości braków itp.;
3) rozważenie celowości połączenia kilku prostych odlewów w jeden odlew o bardziej skomplikowanym kształcie w celu uproszczenia obróbki mechanicznej i montażu. Ma to szczególne znaczenie przy produkcji seryjnej i masowej.
4) przy odlewach staliwnych rozważenie możliwości spawania kilku odlewów w jedną całość;
5) utrzymanie zwartej konstrukcji odlewu, bez silnie wystających elementów zwiększających gabaryty i mogących hamować skurcz odlewniczy.
Przy konstruowaniu odlewów należy rozważyć wiele czynników wytrzymałościowych, materiałowych i technologicznych, a przede wszystkim przeanalizować konstrukcję pod względem:
• wytrzymałości i sztywności,
• zastosowania rodzaju stopu odlewniczego,
• łatwości wykonania modelu, formy i rdzenia,
• możliwości wystąpienia wad odlewniczych w zależności od stopu i metod odlewania,
• łatwości i kosztów obróbki mechanicznej,
• charakterystycznych cech metody odlewania.
Często istnieje nieuzasadniony pogląd, że prowadzenie obliczeń wytrzymałościowych dla odlewów jest zbędne, gdyż grubości przekrojów wymagane ze względów technologicznych są na ogół większe od otrzymywanych z obliczeń wytrzymałościowych. Zapomina się przy tym, że każdy problem konstrukcyjny można zmienić przez dobór innego odpowiedniego stopu odlewniczego, przez odpowiednie kształty konstrukcyjne odlewu, uwzględniające własności technologiczne itp.
Wytrzymałość a zarazem sztywność odlewów zależy głównie od:
a) najkorzystniejszego kształtu z punktu widzenia równomierności rozkładu naprężeń, otrzymanego z poprawnie wykonanych obliczeń wytrzymałościowych,
b) poprawnie ukształtowanego odlewu z uwagi na charakterystyczne dla procesu odlewania wady, jak:
• jamy skurczowe i rządzizny,
• niejednorodność struktury w ściankach o różnej grubości,
• naprężenia, odkształcenia, pęknięcia.
Przyczynami powstawania wad technologicznych w odlewie mogą być:
• nieprawidłowe ukształtowanie ścian i ich połączeń,
• lokalne zgrubienia odlewu, tzw. węzły cieplne i ich wzajemne rozmieszczenie w odlewie.
Typowe przykłady technologicznych i nie technologicznych konstrukcji odlewu przedstawiono w tablicy 1.4.
1.3. Pomoce i urządzenia
■ rysunki gotowych części maszyn,
■ normy odlewnicze,
■ poradniki.
9