PODSTAWOWE PROBLEMY OCHRONY ŚRODOWISKA
Egzystencja biologiczna człowieka uwarunkowana jest współdziałaniem niezliczonych czynników, które tworzą środowisko - swoisty klimat, w jakim człowiek może się rozwinąć lub ulec degeneracji. Do środowiska fizykochemicznego można zaliczyć:
• optymalne przedziały temperatury otoczenia,
• dostępność światła,
• dostępność tlenu z powietrza,
• dostępność wody o określonej czystości,
• dostępność składników budulcowych dla komórek ciała oraz energii z pożywienia jako niezbędnego paliwa dla zachodzących w organizmie procesów życiowych.
Wszelkie skrajne wartości wykraczające poza przedziały optymalne, wszelkie gwałtownie działające energie gwałtowne zmiany i obce substancje chemiczne, przełamując granice tolerancji mogą żyde zniszczyć.
Środowisko naturalne (ekosystem) jest to ogół czynników ekologicznych mających bezpośrednie znaczenie dla żyda i rozwoju żyjących w nim istot. Podstawowymi elementami środowiska są woda, powietrze, gleba, flora i fauna i wszelkie energie na nie oddziałujące.
Z kursu biologii szkoły średniej wiadomo, że rośliny w procesie fotosyntezy przekształcają cząsteczki wody i dwutlenku węgla w cząsteczki glukozy i tlenu. Niewielka część tego tlenu i większość glukozy oraz substancje czerpane z gleby, wody i powietrza w wyniku przeróżnych reakcji enzymatycznych są zamieniane w różnego rodzaju związki organiczne i nieorganiczne, budujące organizmy roślin. Organizmy grzybów i zwierząt (też człowieka) czerpią z powietrza, wody, roślin i innych grzybów i zwierząt substancje (i energię w nich zmagazynowaną) do budowy i funkcjonowania własnych organizmów.
Człowiek wykorzystuje również energię zmagazynowaną w środowisku przez rośliny w sposób obcy całej reszcie żywych organizmów - świadomie (choć czasem irracjonalnie) wyzwala tę energię w procesach spalania, czyli przeprowadza reakcje odwrotne do procesu fotosyntezy. Ponieważ spalanie przebiega zwykle w warunkach odbiegających od optymalnych, wyzwalana w ten sposób energia jest w znacznym stopniu marnotrawiona a dodatkowo jest źródłem większości zanieczyszczeń atmosfery.
We współczesnym świecie coraz jaskrawiej zarysowuje się antagonizm między organizmami żywymi a techniką. Chociaż zdobycze techniki mają służyć człowiekowi, to jednak nadmierna i jednostronna rozbudowa przemysłu opartego na metodach chemicznych lub fizycznych, bez odpowiednich zabezpieczeń, bez możliwośd pochłaniania i utylizacji odpadów, na drodze ujemnego sprzężenia zwrotnego zagroziła delikatnym mechanizmom biochemicznym w świecie ożywionym roślin, zwierząt, a przede wszystkim w świecie samego człowieka.
1