3818437924

$ 115. Środki ochrony według ius civile

Ochrona o charakterze petytoryjnym na drodze sądowej

Rei vindicatio - powództwo windykacyjne

-    actio in rem, służąca ochronie własności kwirytarnej

-    właściciel może wydobyć rzecz od nieuprawnionego posiadacza

-    przysługiwała tylko obywatelom rzymskim

-    powód dążył do uznania jego prawa własności, wejścia w posiadanie rzeczy spornej,

jeśli to było nie możliwe musiał zadowolić się pieniężnym odszkodowaniem

-    jeśli pozwany nie podejmował obrony tracił prawa do rzeczy

-    przedmioty sporu

-    res corporales

-    oznaczone indywidualnie

-    rzeczy zbiorowe można dochodzić jednym powództwem, np. stado zwierząt

-    ciężar dowodu

-    spoczywał na powodzie, co było trudne, jeśli nabył rzecz w sposób pochodny

-    pozwany mógł się ograniczać tylko do negacji twierdzeń powoda

-    pozostawał chronionym posiadaczem

dopóki powód nie udowodni swojego prawa własności

-    fructus

-    wartość pożytków, pobieranych przez dłuższy czas może być bardzo wysoka

np. pożytki z gruntów, zwierząt

-    posiadacz w dobrej wierze nie musiał zwracać fructus

-    posiadacz w złej wierze musiał zwrócić fructus

lub wypłacić dodatkowe odszkodowanie

-    nakłady

-    posiadacz mógł wstrzymać się z wydaniem rzeczy

do czasu zwrotu poniesionych nakładów

-    konieczne - amortyzacja, np. naprawa budynków, leczenie niewolników

-    użyteczne - podnosiły wartość rzeczy lub zwiększały jej wydajność

np. zasadzenie drzew, przeszkolenie niewolników

-    zbytkowne - zdobiące rzecz główną, np. malowidła, fontanny

-    posiadacz w złej wierze - zwrot nakładów koniecznych

-    posiadacz w dobrej wierze - zwrot nakładów koniecznych i użytecznych

-    właściciel nie musiał zwracać nakładów zbytkownych,

posiadacz mógł zabrać ozdoby jeśli nie były przytwierdzone na stałe

Actio negatnria - powództwo o zaprzeczenie prawa do naruszania własności

-    właściciel posiadający doznaje zakłóceń przez osobę postronną

np. bezpodstawne wykonywanie służebności gruntowej poprzez przepędzanie bydła przez posesję właściciela

-    na powodzie ciążył dowód dokonanego naruszenia

-    dążył do sądowego stwierdzenia, że jego własność jest wolna od służebności

i do zabezpieczenia przed przyszłym zakłóceniem

-    pozwany mógł wykazać posiadanie ewentualnego prawa do naruszenia