Halina Ognik, Barbara Wizimirska
ORGANIZACJA BEZPIECZEŃSTWA I WSPÓŁPRACY W EUROPIE
Organization for Security and Co-operation in Europę Organisation de securite et cooperation en Europę
Siedziba: Wiedeń: OSCE Secretahat, Kamtner Ring 5-7 A-1010 Vienna, Austria Telefon: (43 1) 51436 19; fax: (43 1) 5143699 Adres internetowy: htpp://www.osce.org
Konferencja Bezpieczeństwa i Współpracy w Europie (od 31 stycznia 1995 r. Organizacja Bezpieczeństwa i Współpracy w Europie) w latach 1975-1992 stanowiła wielostronny dialog państw; w lipcu 1992 r. państwa uczestniczące zadeklarowały, że jest ona porozumieniem regionalnym w rozumieniu rozdziału VIII Karty Narodów Zjedno-czonych. Nie ma statutu.
Charakter i działalność OBWE określają liczne dokumenty. Najważniejsze z nich zostały przyjęte przez szefów państw lub rządów państw KBWE/OBWE. Są to:
-Akt Końcowy KBWE (Helsinki, 1 sierpnia 1975 r.),
- Paryska Karta Nowej Europy (Paryż, 21 listopada 1990 r.),
- Dokument Helsiński 1992. Wyzwania czasu przemian (Helsinki, 10 lipca 1992 r.),
- Dokument Budapeszteński 1994. Ku prawdziwemu partnerstwu w nowej erze (Budapeszt, 6 grudnia 1994 r.),
- Deklaracja Lizbońska w sprawie modelu wspólnego i kompleksowego bezpieczeństwa w Europie XXI w. (Lizbona, 3 grudnia 1996 r.),
- Karta Bezpieczeństwa Europejskiego (Stambuł, 19 listopada 1999 r.).
Druga grupa dokumentów to dokumenty końcowe Spotkań Przeglądowych KBWE/OBWE, które odbyły się w Belgradzie, Madrycie i Wiedniu (przyjęte odpowiednio w marcu 1978 r.; we wrześniu 1983 r., w styczniu 1989 r. oraz we wrześniu 1999 r.), a także dokumenty przyjęte przez Radę KBWE na spotkaniach w Berlinie (czerwiec 1991 r.), Pradze (styczeń 1992 r.), Sztokholmie (grudzień 1992 r.) i Rzymie (listopad-grudzień 1993 r.).
Wśród dokumentów poświęconych konkretnym dziedzinom funkcjonowania KBWE należy wyróżnić: dokumenty spotkań kopenhaskiego i moskiewskiego - Konferencji w sprawie ludzkiego wymiaru KBWE (w 1990 r. i 1991 r.), Sztokholmski Dokument w sprawie środków budowy zaufania i bezpieczeństwa oraz rozbrojenia w Europie (1986 r.), oraz wiedeńskie dokumenty z 1990 i 1992 r. dotyczące środków budowy zaufania i bezpieczeństwa.