4672948912

ŚCIĄGA szkoła podstawowa kl. 4 6

wiaja. że łatwo zamienić wierz w- tekst piosenki. Muzykę napisał Zygmunt Konieczny, śpiewała ten utwór Ewa Demarczyk w krakow skiej Piwnicy pod Baronami.

ŚRODKI ARTYSTYCZNE

N'im	Cyt-t	Omówienie
epitet	J/jninu _<ioi „Zhuóm _< ihketneMe". aimut />•:>•» M f“. _/jviy> A • ser.^-. w winogron/'	tworzenie obrazu poetyckiego, budów j-nie nastroju
pytanie retoryczne	.A mo:ebyśmy lat. jedyna, wjmsJU na J:ień Jo Tan*tSKOwa?~ JWifeUtk? Be: słowa?'	prośba 0 kontakt z jy“ litycznym, wyraz niesław lerzarna. ze miłość we skończy ta
wykrzy kolenie	_» serce pelo’~. -/■>» A.-be iunn'~	wyraz rozpaczy
porównanie	. siedzimy martw 1* jai u rMprt". jak sen urwała ue wen»"ii'	budowanie obrazu 1 nastroju
przenośnia, omówienie	Jeszcze fi «»/: s/n-jrzeniem śpiewam“	wy znanie miłości
uosobienie	.r/M murtmy %Ł» J:ti J:i* i. mt	przywołanie świadka dawnego uczucia

Wspomnienie

Podmiot liryczny: nic jest w wierszu określony, ale można powiedzieć, ze to dorosły , może starszy człowiek, który przypomina sobie czas wczesnej młodości, kiedy zakochany pierwsza miłością, przeżywał w ielkie wzruszenia. Adresatka wiersza jest ukochana z dawnych lat. może teraz jest ona zona mówiącego w wierszu mężczy zny.

Wspomnienie to wiersz, w który m c/ns teraźniejszy splotu się z czasem przeszłym: jest jesień: „Z/wfimu. krucha i mila". Ona (a zwłaszcza bukiet mimoz.) budzi w poecie wspomnienie innej jesieni: dawnej, przebrzmiałej, kiedy był zakochanym uczniakiem. Dziewczyna odeszła (?). ale wciąż jest obecna w jego wspomnieniach. A sa to wspomnienia bardzo miłe: wtedy za chłopcem ..fruwały (...) jasne anioły" symbolizujące stan uniesienia: omdlewał 2 miłości, płakał ze szczęścia, bo dziewczyna jednak do niego „ wyelunhila". Była to miłość piękna i delikatna jak bukiet jesiennych kwiatów. Mimoza mato do siebie, źc dotknięta kurczy sic i więdnie. Podobnie pierwsze uczucie - błaha przyczyna może je zwa-rzyć. zniszczyć. Pozostaje nostalgia za czymś pięknym, co bezpowrotnie minęło.

Wiersz liczy 5 ezterow cisowych strof. Wersy zawierają różna ilość sylab: S. 9. 10. II. Natomiast dzięki regularnym rymom przeplatanym wiersz jest bardzo rytmiczny.

JAN TWARDOWSKI

BIOGRAFIA

Jan Twardowski urodził sic w- 1915 r. Przed wojna był współredaktorem pisma młodzieży szkolnej „Kuźnica Młodych". Pierwszy tomik wierszy. Powrót Andersena. wydał w 1937 r. Brał udział w powstaniu warszawskim jako żołnierz Armii Krajowej. Studiował polonistykę. W 1945 r. wstąpił do seminarium duchownego. W 194S r. przyjął św iecenia kapłańskie.

W 1959 r. ukazał sic drugi łom poezji: Wiersze. Następny: '/Maki ufności - w 19/0. W 19S1 -Który stwarzasz jagody, w 1990 - Sumienie ruszyło i non ę wiersze. Zmarł w 2006 roku w Warszawie.

BÓG

O Bogu autor napisał, ze „ukrył sif najdokładniejZrobił to w tym celu. by nic przesłaniać świata, który stworzył: przy rody , ludzi, uczuć.

Opisany przez poetę świat jest mały. zwykły, codzienny, zabiegany. Kontrastuje z postacią Boga. który jest wielki, potężny, doskonały. Ale ten Bóg: ..Ukrył si( najdokładniej! by świat było widać". „miłość której nie widać! nie zasłania sobą".

Boga i miłości nie widać, bo Bóg jest miłością. kocha świat tworzony przez siebie.

Utwór jest napisany jeżykiem prostym, zrozumiałym. Autor posłużył się wieloma niewyszukanymi epitetami, np. piękna. zła. kuliste, zielone, długie, śmieszne. Podkreślają one charakterystyczne cechy wymienionych zjawisk. Ponieważ są proste, zwyczajne, a zatem zrozumiałe, bliskie każdemu, budują ciepły nastrój utworu.

Wiersz liczy 15 wersów, odpowiadających logicznym częściom zdania. Dwa ostatnie, wydzielone graficznie wersy krótsze - przekazujii one najistotniejszą mysi utworu podobny do myśli przew odniej z Hymnu o miłość i św. Paw ła.

Który stwarzasz jagody

Utwór ma formę apostrofy (uroczystego zw rotu do adresata) skierowanej do Boga. który stwarza jagody, lato. cień. zawilec, czosnek, smutek roślin, wydrę, ślimaka, śnieg i serce. Podmiot liryczny wy chwala Boga. w y mteniaj.te w ielc rzeczy. które stw orzy ł, i jednocześnie prosi Go. aby poeci pisali w iersze „prostsze od wspaniałej poezji".

Chodzi o to. by wiersze były wspaniałe nie tylko ze względu na zastosowanie różnych środków sty listycznych - ry mów, strof itp.. ale by były proste i zrozumiałe dla czytających.

Który stwarzasz jagody jest wierszem białym - bezrymowym. Liczy trzynaście wersów różnej długości. Jedenaście kolejnych wersów wy liczą i opisuje to, co zostało przez Boga stw orzone. Przedostatni wers zawiera tylko jeden wyraz: spraw, wyrażający prośbę-

W utworze zastosowano epitety ..łatochrabaszezowe". „cień wielki", „krótkich migach" w opi-sie. a także przenośnie: „smutek roślin". (śnieg) „zanim zacznie tańczyć". Budują one plastyczny obraz świata stworzonego przez Boga.

Na chwilę

Można przy puszczać, że podmiotem liry czny m w ty m krótkim w ierszu księdza Jana Twardow-skiego jest jakaś młoda osoba, która poznała miłość i zawód miłosny. W pierwszej części utworu wyraża swoje uczucia związane z miłością „na zawsze": wiara w potege i trwałość miłości, w to. że przezwycięży wszystkie burze życiowe, że jest potężniejsza nawet od śmierci. Przerwa między częściami wiersza może wskazywać na rozczarowanie, zawód miłosny, zal. ze uczucie tak szybko przeminęło, ból. rozpacz. Część druga z dosadnym określeniem miłości - „świnią" wyraża gniew, złość, oburzenie, pogardę dla chw iłowego. nietrwałego uczucia, rezygnację.

Wiersz zbudowany jest na zasadzie kontrastu obu jego części: na zawsze - na chwile: miłość -świnią: użycie wyrazu świnią ty Iko ten kontrast pogłębia, silniej wy raża uczucie gniewu, pogardy .

Wiersz liczy osiem wersów podzielonych na dwie nierówne części (6 i 2). Ten podział jest związany z ich treścią. Niektóre wyrazy: najdłuższa, burze, śmierć. Świnia samodzielnie stanowią wers. Są to wyrazy o kluczowym znaczeniu, najważniejsze. Cały tekst pozbawiony jest interpunkcji, co pozwala czy telnikowi na jego różne interpretacje. Nierówna długość wersów, brak strof i ry mów zbliza język utworu do języka potocznego - wszak wiersz mówi o uczuciu powszechnym, znanym każdemu człow iekow i.