4672948913

ŚCIĄGA szkoła podstawowa ki. 7 8

Środki artystyczno

Nazwa	Cytat	funkcja
epitet	.Zn»Vbw ił Zim*. .iw iiWWKWi'. Joityrs tiemu * .nok/ o/Ur' Ktmajy’, ozw* .ióim tnnąponn’	IwtM zenie obi.isu |xetM kiej;«». ImmIow.mię iiastioju
jftt.inir icfoiyr/nc	..1 moi/ byśmy Ink, fotyw, upoili im fkóii iio TomnszornT' .iłlre Inki Rn denni i ‘	|h<>śIm o koniaki z .ty" lityr/iiym. wyraz niedowierzania, że milow’ się skończyła
wykmknieiiie	.i terer pfkn!^m, J)u helu kuna.'*	wyiaz luzparzy
pOIłMIUllif	.lóiłzimy maituo jak mklfn'. Jak vn urunli sif lotmara’	budowanie obia/u i nastiopi
ptzrti««ii&» oflMiuimir	.Jmns a uyójz ifejnmi/m \pinmm~	wyznanie miłości
iKnolńeiiie	.l/n feJcój mnitwy Ha ikiś tif litimi. nie teaumie'	pr/swohnir świadka dawnego uczucia

Wspomnienie

Podmiot liryczny: nic jest w wierszu określony , ale można powiedzieć, że 10 dorosły, może starszy człowiek, który przypomina sobie czas wczesnej młodości, kiedy zakochany pierwsza miłością, przeżywał w iclkic wzruszenia. Adresatka wiersza jest ukochana z dawny ch lat. może teraz jest ona żona mów ia-cego w wierszu mężczyzny.

Wspomnienie to wiersz, w którym c/us teraźniejszy splata się z c/ascm przeszłym: jest jesień: „'Złotawa, krucha i mila". Ona (a zwłaszcza bukiet mimoz) budzi w poecie wspomnienie innej jesieni: dawnej, przebrzmiałej, kiedy by ł zakochany m uczniakiem. Dziewczyna odeszła (?). ale wciąż jest obecna w jego wspomnieniach. A sa to w spomnienia bardzo miłe: wtedy za chłopcem „fruwały (...) jonie anioły" symbolizujące stan uniesienia: omdlewał z miłości, płakał ze szczęścia, bo dziewczyna jednak do niego „ wycłushiła". Była to miłość piękna i delikatna jak bukiet jesiennych kwiatów. Mimoza ma to do siebie, że dotknięta kurczy sie i W iednie. Podobnie pierw sze uczucie - błaha przyczyna może je zwa-rzyć. zniszczyć. Pozostaje nostalgia za czymś piękny m. co bezpow rotme minęło.

Wiersz liczy 5 cztcrowersowych strof. Wersy zawierają różna ilość sylab: $. 9. 10.11. Natomiast dzięki regularnym ry mom przeplatanym wiersz jest bardzo ry tmiczny.

JAN TWARDOWSKI

BIOGRAFIA

Jan Twardowski (1915-2006) - poeta, kapłan (świecenia kapłańskie przyjął w 194S r.). od 1952 r. był rektorem kościoła Wizytek w Warszawie. Debiutował w’ 1955 r. Jego poezje charaktery żuje franciszkańskie spojrzenie na św iat przy rody , o sprawach Boga i wiary mówi w sposób niekonwencjonalny , prosty, niekiedy zaskakujący. Jest przedstaw iciclem poezji religijnej.

4S

Fraszki (wybór)

Nie łabędzi śpiew

Ludzie wierzą, a łabędź, ptak. który nic śpiewa, czując nadchodzącą śmierć, daje pierwszy i ostatni w życiu koncert. Podobno śpiew łabed/iu nie ma sobie równych. ale jest sygnałem śmierci. W naszym języku funkcjonuje powiedzenie „łabędzi śpiew", ktńrc oznacza koniec, zmierzch.

Twardow ski podjął w tej fraszce temat patosu, który według niego jest zazwyczaj sztuczny, udawany. Podkreśla, że najważniejsze w życiu i kontaktach z inny mi ludźmi są szczerość, prawdziwość, autentyczność. Dlatego stw ierdza:

„wole prawdziwe śmieszne spóźnione Lubinie".

Być może człowiek, który rezygnuje z udawania na rzecz autentyzmu, może się wydać śmieszny. niezgrabny, ale trzeba pamiętać, że w swoim zachowaniu jest prawdziwy, a to jest najważniejsze.

Ratunek

Można spróbować odczytać te fraszkę jako samoocenę autora. Mówi on o sobie jako o człowieku. który nic potrafi poruszać sic w¹ otaczającym go św ięcie. Uw aża siebie za staromodnego, niezgrabnego i jest mu z. tym żle. Jedyny ratunek znajduje w spojrzeniu na siebie z dystansem, walczy ze smutkiem za pomocą śmiechu:

„tylko śmiech uratuje żebym nie był śmieszy".

Ksiądz Twardowski stwierdza, ze dopóki nie traktujemy się zbyt poważnie, dopóki stać nas na pogodny śmiech z własnych wad. przywar, przyzwyczaję* śmiesznych dla innych, to nic jesteśmy śmieszni, nic jesteśmy obiektem żartów innych.

Z BLISKA

Jest to fraszka o naszych reakcjach na ludzkie cierpienie. Ksiądz Twardow ski stw ierdza. że zwykle patrzymy na ból innych w ciszy - bruk nam słów. by oddać nasz zal. współczucie... Wobec cierpienia brak nam argumentów, za pomocą który ch można by dowieść jego słuszności. Nic używamy wtedy wielkich słów. nic powołujemy sic na wielkich ludzi. Staramy sic uszanować lud człowieka takiego jak my. który cierpi.

Podziękowanie

W utworze tym poeta nawiązuje do tradycji pieśni dziękczynnych rodem z biblijnej Księgipsalmów, w który ch ośrodkiem i punktem wszelkich odniesień by ł Bóg. a podmiot liryczny wypowiadał się w' pierwszej osobie.

Rozpoczynający wiersz, zwrot nie pozostawia wątpliwości CO do adresata i intencji podmiotu lirycznego „Dziękuję CV“ - Panic. Boże. Stwórco. Zaskakuje jednak dalszy jego ciąg ..(...) że nie wszystko jest tylko białe albo t :arne". Tc barwy zwykły się kojarzyć z pojęciem dobra i zła. ty mczasem kilka następnych wersów nakazuje nam odrzucić laką interpretacje. Zawierają one bowiem wyliczenie najróżniejszych przy kładów fauny i flory , które zwracają uwagę różnorodnością kształtów, mnogością barw i ich odcieni: „krany łaciate / bladoi/iłla psia trawka I kijanki tsl spoiła oliwkowozjelnne / ił:ie-cioły pstre z czerwoną plamą pod ogonem / pstrągi szaroniebieskie / b run utnnfiolet o w a wilcza jagniła (...)/ palii :ki piegowate dzioby nie tylko krótkie albo długie / przecież gile mają grube a dudki krzywe

Pierwszy w ers zaw iera zatem podziękowanie, skierowane do Boga za to. że świat jest tak różnorodny, że zaskakuje człowieka nieustannie, pozwala, by ciągle przeżywał radość oczekiwania na nowe wrażenia

49